حركات مذهب ستیزی خلاف اعلامیه جهانی حقوق بشراست

سید احمد شاه دولتی فاریابی

****************************************************
مقدمه : مقوله های مشهوری از دانشمندان سلف بیاد گار ماند ه است مثل :انسان آزا د خلق شده وباید آزاد زند ه گی بكند .انسان آزا د ا ند یش د رهر جاكه با شد طرف حمایت قرار میگیرد .آزا دی بیان وقلم باید محترم شمرده شود .آزادی بیان ومطبوعات اساس دموكراسی را تشكیل مید هد وده هامطالب دیگر.....اما انسانها برای استفاده درست ازاین آزا دی ها قوانین ومقرراتی وضع نمود ه ا ند كه عدم ا نقیاد به آن سبب بروز ناهنجاری ها ، زایش وافزا یش ا نار شیزم د رجامعه گرد یده به ا صول همزیستی مسالمت آمیزكه اصل مهم منشورسازمان ملل متحد ا ست ضربه وارد مینماید . ازهمین سبب ا ست كه تمام جهات ا ین اصل علاوه برآنكه د رمنشورسازمان ملل به روشنی توضیح گردیده د راعلامیه جهانی حقوق بشر نیز به وضاحت به آ ن توجه جهانیان جلب گرد ید ه ا ست كه چند ماده آن به ارتباط خشونت های اخیر ناشی از انتشار دوازه كاریكاتورد ر، دنمارك وچند كشور دیگر اروپای غربی كه به )محمد ص( پیامبر اسلام نسبت دا د ه شد ه ا ست به بررسی گرفته میشود:مفهوم آزا دی به اتكای اعلامیه جهانی حقوق بشر:آزادی انسانها بروی زمین باوضع مقررات وقوانین د رسطح ملی وبین المللی توسط پیشگامان جامعه جهانی بحیث یك حصار به ظاهر نامرعی كه حتی باچشمان باز د یده نمیشود محدود ساخته شده ا ست كه تنهاافكارووجدان بیدار انسانها به آن منهمك گرد ید ه آنهارا وادار به خود داری ازحركات ناهنجار مینماید .وا ین حركات دور ازناهنجاریها بنام اخلاق اجتماعی یاد گرد ید ه انسانهای باوجدان ، خود رامقید به اجرا ، وعملی نمودن آن می پندار ند وانسانهای شرور و وجدان خفته نیزكه جزء جامعه جهانی بشمار میروند مجبور ساخته میشوند از این قوانین موضوعه كه به خیر وصلاح جامعه بادرنظردا شت خصوصیات مذاهب گو نا گون مربوط به تبار وزبانهای متنوع كشورهای مختلف جهان برای تامین امكانات زیست باهمی ومسالمت آمیز انسانها كه دارا ی كركترهای خاص خود اند،نافذ گرد ید ه است ، پیروی نما یند ود رصورت عدم اطاعت ازآن، طبق مواد مندرج د راین قوانین مجازات میگرد ند .اعلامیه جهانی حقوق بشر یكی ازقرار داد های اجتماعی ومیثاقهای بین المللی است كه بتاریخ دهم دسامبر سال یكهزار ونهصد وچهل وهشت میلادی انتشار یافت و به منصه اجرا گذا شته شد كه ملت های كلیه كشور های جهان مكلف به پیروی ازاحكام مندرج د رآن اند كه عدم مراعات احكام این اعلامیه نقض حقوق بشر تلقی گرد ید ه ناقضین را به پیامد های ناگوار مواجه میسازد .د رمقدمه این اعلامیه آمده است :)لازم است توسط روابط دوستانه بین المللی رامورد تشویق قرار داد ( بناء ً هرشخصیكه بنام آزادی بیان باكردار وگفتار موهن به هم كیشان وناهم كیشان بخصوص به پیامبران یكتاپرستان )اعم ازمسلمانان ومسیحیان (قدم به میدان بگذار ند ، درحقیقت نه تنها رشته های روابط دوستی بین المللی پیروان مذاهب گوناگون را بامقراض نابخردی قطع مینمایند بلكه ویروس خطرناك واگیر وایپیدیمیك نفرت یك گروه مذهبی را علیه گروه مذهبی ديگر می پرا گنند كه این ایپیدیمی نفرت د رهرگوشه جهان كه اتفاق بیافتدمثل سیل توفنده آسیب های غیر قابل پیش بینی وآشوبهای متباهی رابه وجود خواهد آورد كه باتلفات جانی ومالی دوراز جبران همراه خواهد بود.بنا ء ًنباید باكبریت وبنزین بی پروابازیكرد وعامل تباهی شد .د رپاراگراف اخیرمقدمه اعلامیه حقوق بشر آمد ه است :( مجمع عمومی ، این اعلامیه جهانی را آرمان مشترك برای تمام مردم وكلیه ملل اعلام میكند تامجموع افراد وهمه اركان اجتماع ، این اعلامیه را دائماً د ر مد نظر دا شته باشند ومجاهدت كنند كه بوسیله تعلیم وتربیت ، واحترام این حقوق وآزادی هاتو سعه یابد وبا تدابیر تدریجی ملی وبین المللی شنا سائی واجرای وا قعی وحیاتی آنها چه د رمیان خود ملل عضو وچه د ربین مردم كشور هائیكه د رقلمروآنها میبا شد تامین گردد) مطبوعات دنمارك وسایر كشورها كه مغایر باهدایات اعلامیه جهانی حقوق بشر اقدام به انتشار دوازده كاریكاتور موهن به پیامبرمسلمانان نموده است به هیچصورت نمیتواند زیر چتر آزادی بیان كه حدود وثغور آن با وضع قوانین گوناگون د ركشورهای جهان تعیین گردید ه ا ست خود راپنهان نمایند. پرحرفی وتلاش دراین راه برای پنهان ماندن ، بمثابه مرغ صحرائی خواهد بود كه هرگاه شخصی رادید واحساس خطر نمود سر خود را به برف پنهان مینماید تا ازنظر پنهان بماند !!د رماده اول اعلامیه جهانی حقوق بشر آمد ه ا ست: (تمام افراد بشرآزاد بدنیا آمده اند واز لحاظ حیثیت وحقوق باهم برابر اند ) محمد پیامبر اسلام وسایر پیامبران الهی كه ازلحاظ عقاید مذهبی بالاتر ازانسانهای روی زمین قرار دارند هیچكس حق توهین به آنهاراندارند ، بالفرض شخصی پیدا شود وبگوید كه پیامبران نیز بالاترازماانسانها نیستند ومدتی بروی زمین زیسته فنا گشته اند ، درهمچو صورت نیز طبق احكام اعلامیه جهانی حقوق بشرهیچ شخصی حق اها نت به آنهاراندارد . توهین به آدرس( محمد ص) یا پیامبران دیگر به هر شكل وفورمی كه با شد خلاف این ماده اعلامیه حقوق بشراست . د رماده ششم اعلامیه حقوق بشرآمده است (هركس حق دارد كه شخصیت حقوقی او د رهمه جا بعنوان یك انسان د رمقابل قانون شناخته شود ) ازلحاظ اعتقادات مذهبی مسلمانان ومسیحیان كه بصورت كل یكتاپرستان خوانده میشوند پیامبران ازلحاظ برقرار بودن روابط روحانی بین آنها و آفرید گارعالم ، ماورای قوانین موضوعه بشری پندا شته میشوند وآنچه این پیامبران بنام كلام ربا نی به پیروان خود عرضه نموده ، ایشان را به پیروی ازآن وادا شته ا ند خود منبع قوا نین بشری د رروی زمین محسوب میگردد . بنا ء ً حتی ازدید گاه ا فراد لامذهب نیز كه به پیامبران ارجی قایل نیستند به موضوع مورد بحث نگریسته شود مجازنیستند باحرف یاعمل به آدرس آنها اها نت را توجیه وارایه نمایند زیرا كه این لامذهبان نیز مكلف به اطاعت ازقوانین بین المللی وقوانین كشور خود هستند ودرقوانین هیچ كشوری توهین به انسانها مجازشمرد ه نشده است . ازاین لحاظ میتوان گفت توهین به اشخاص نه د رقالب همزیستی مسالمت آمیز میگنجد ونه د رقالب دموكرا سی ومدرنیته گنجایش دارد . توهین انسان چه به الفاظ وچه باترسیم كاریكاتور ، د رجمله اخلاق نا شایست ونا پسند محسوب میگردد كه قلم به د ستان وچیز فهمان نبا ید به لجن این بد اخلا قی خود را بیالا یند وبه شخصیت معنوی خویش ودیگران زیان وارد نمایند .د رفقره ( ب ) ماده بیست ونهم اعلامیه جهانی حقوق بشر آمده است : ( هركس د راجرای حقوق وا ستفاده از آزادی های خود فقط تابع محدودیت هائی است كه بوسیله قانون ، منحصرا ً بمنظور تامین شنا سائی ومراعات حقوق وآزادی های ديگران وبرای رعایت مقتضیات صحیح اخلاقی ونظم عمومی ورفاه همگانی د رشرایط یك جامعه دموكراتیك وضع گرد ید ه ا ست ) این متن اعلامیه جهانی حقوق بشر ، تمام افرادی را كه د رمسئله انتشار كاریكاتور، نسبت داده شده به )محمدص( پیامبر اسلام ، به آزادی بیان تكیه نمو ده خواسته اند این بداخلاقی شان را مستور نگهدارند بااعلام غیر مجاز بودن استفاده ازآنچه مغایر احكام میثاق های بین المللی باشد محكوم مینماید وآنهاراوادار میسازد جدا ً ازآزادی بیان طوری ا ستفاده ننمایند كه آزادی وعقاید دیگران را اخلال نماید د رغیر آن بعنوان ناقض حقوق بشر وضدآزادی عقیده وبیان معرفی ومجازات خواهند گرد ید .كاریكاتور وشیوه كار بردآن :استفاده ازكارتون وكاریكاتور، د ربیان حقایق د رزمان حاكمیت زورگویان در قرن شانزدهم میلادی كه بعد هادوره رنسانس نام گرفت به وجود آمد ، لیونارد اونچی و رافایل رومی ازپیشگامان این ژانر ا د بی وهنری دردوره رنسانس شمرده میشوند كه مقام شامخ شان را درین عرصه مدت ها حفظ نمود ند .نویسنده گان آن زمان نسبت موجود قیودات د ربیان حقایق وكا ستی های جامعه كه نمیتوا نستند باقلم وزبان آن را بیان نمایند. باكشیدن كاریكاتورهای مختلف نقایص جامعه را برملا میساختند كه چهره های تصویر شده د ركاریكاتور ها مشابه چهره وقیافه هیچ یك از زورگویان مستبد را بصورت واضح تمثیل نمیكرد واین نوعی بیان حقایق وگریز ازستم حاكمان آن زمان بود كه همین ظرا فت نهفته د ركاریكاتور بود كه نظرمظلومان ود شمنان مستبدان را بخود جلب نموده به آهسته گی جای تبلیغات مخرب علیه حا كمان دیكتاتور را ا شغال نمود درآغاز قرن بیستم رقابت های ایدیو لوژيك درمورد ایجاد سیستم های دولتمداری بین پیشگامان كشورهای جهان به وجود آمد ه بود كاریكاتور وكارتونها باتصویر روشنتر ازگذ شته ها د رمطبوعات اشاعه یافت ، حلاوت این ژا نر ا دبی وهنری حقایق نهفته د رظرا فت كاریكاتور ا ست وا گر كاریكاتور ها باچهره وقیا فه اشخاص معینی به وضاحت بقسم عریان به تصویر كشیده شود وآنچه د رآن نهفته ا ست به زبان وقلم نیز درپای كاریكاتور بیان گرد دازیكطرف تشنج بار می آورد . وازجانب دیگر حلاوت آن كاهش می یابد ، دركاریكاتور هامعمولا ًچهره وقیافه افراد زنده كه بعضی اعضای بدنش بصورت مبالغه آمیزكوچك ویابزرگ نشان داه میشود .قاعدتا ًبیان آنچه با قلم وزبان ممنوع وخلاف قانون بحساب می آید بیان آن باتصویر وكارتون وكاریكاتور نیز ممنوع میباشد .كاریكاتور از لحاظ سیاسی وسایل تبلیغاتی موثر علیه شخصی كه هدف قرار داده میشود بسیارموثرا ست مثلا ً د ریك جامعه اسلامی برای ضربه زدن به محبوبیت یك شخص كاندید در انتخابات به تصویر كشیدن آن به قسم كاریكاتور كه بوطل شراب را درد ست داشته باشد موثرتر ازیك هفته تبلیغات علیه او خواهد بود . واورادر نزد مردم منفور خواهد ساخت بنابه همین دلیل سیاسی ا ست كه مسلمانان می پرسند روزنامه jylland boston دردنمارك ومطبوعات اروپا به چه منظور این كاریكاتور هارا باتصویر خیالی دورازواقعیت تهیه وبه نشر سپر ده اند !! ونتیجه گیری شان توهین به پیامبر اسلام درپنجاه وهفت كشور ا سلامی وغیر اسلامی ا ست كه تعداد شان به یك ونیم میلیارد نفر میرسد اكنون این سوال وجود دارد كه ازبه نمایش گذاشتن این كاریكاتور های خلاف واقعیت چه هدف سیاسی پشت پرده نهفته است واینكه یكی ازاین كاریكاتور ها بالنگی وعمامه كه یك بم دران نهفته است چه پیامی را به بیننده گان میرساند !! درحالیكه( محمدص) چهاده قرن پیش ازدارالفنا رحلت نموده است . دوازده كاریكاتوریكه به پیامبر اسلام نسبت داده شده ا ست بتاریخ دهم ماه سپتامبر سال دو هزاوپنج میلادی به روزنامه (یی لند بوستون) دردنمارك انتشار یافت كه به روزنامه )كرون(د رسویدن اقتباساً نشر گردید كه باواكنش های مسلمانان این دو كشور وسایر مسلمانان دربرخی ازكشورهای اسلامی همراه بود اماچاپ مجددا ین كارتون هادریك نشریه دیگر سویدن بنام sonskadapiladet وروزنامه ناروژی بنام magazint هیاهو برپا نمود ، چاپ این كاریكا تور های جنجال آفرین در روزنامه هفت كشور دیگر ارو پای غربی كه بنام دفاع از آزادی بیان ومطبوعات منتشرگردیداحساسات خفته مسلمانان رابیدار نمود وسبب گردید ، اعتراضات مسلمانها شكل همبستگی مذهبی بین المللی به خود بگیرد . وزرای خارجه هفده كشور متحده عربی ازدولت دنمارك خوا ست : آ نا نیكه كاریكاتور راتهیه ومنتشر ساخته اند باید مجازات شوند . عمرو موسی رئیس اتحادی عرب ازرسانها ومطبوعات اروپائی نسبت نشر این كاریكاتور های جنجال بر انگیزشدیداً انتقاد نمود . همچنان هاشمی رفسنجانی رئیس تشخیص مصلحت نظام درایران روزجمعه درحضور ده هاهزارنفر شركت كننده گان به نمازجمعه ضمن سخنرانی سیاسی مذهبی اش خطاب به دولت های مدافع آزادی درارتباط به انتشار كاریكا تور های موهن گفت آزا دی برای شما ها تا این مقدار ا ست كه مقد سترین موجود دنیارا مورد اهانت قرار میدهید آزادی برای فرد فرد مسلمانان ا ست كه علیه شما در تمام جهان وارد عمل شوند بعد ازنمازجمعه هزاران تن در جاده های شهر های مختلف ایران د ست به تظاهرات اعتراز آمیز علیه كشورهائیكه مطبوعات شان كاریكا تور های نسبت داده شده به پیامبر اسلا م را انتشار داده بود ند شعارهائی سردا دند . ایرا نی های خشمگین غیظ وغضب شان را به سیاست ایالات متحده امریكا نیز تبارز دادند وبیرق امریكا رابه آتش كشید ند وشعار های مرگ بر امریكا واسرائیل راتكرار نمودند . تظاهرات اعتراض آمیز درپاكستان ، اندونیزیا ، كشورهای عربی واسلامی دیگر نیز صورت گرفت ، اندرس فوگ را سموسن صدر اعظم دنمارك زیر تاثیراین اعتراضات گسترده مسمانها قرار گرفته نسبت انتشار این كاریكاتور ها ازجهان اسلام عذر خواهی نمودوگفت ما دشمن اسلام نیستیم .باید این مسئله ازراه گفتگو حل شود ، او قبلا ًازطریق شبكه تلویزیونی العربیه به صراحت گفته بود: دولت دنمارك به نشر كاریكاتورها نقش ندا شته است . با آنهم درلبنان وسوریه سفارت خانه های دنمار ك به آتش كشیده شد ، یك مقام دنماركی گفت حدود هشت ملیون دالر خسارات مالی ناشی ازبه آ تش كشیده شدن سفارت خانه ها وارد گردید ه است . درفراسه نیزنسبت چاپ كاریكاتورهای جنجال برانگیز مدیر مسؤل روزنامه فرا نس سوار )france soiar( ازوظیفه منفك گردید. سفیر دنمارك كه ازطرف وزارت خارجه ایران درارتباط به انتشاركاریكاتورهای موهن احضار گردیده بود اظهار دا شت كه مدیر مسؤل روزنامه jyland boston ازوظیفه منفك گردید . اوممكن است برای فروكش دادن غیظ وغضب مسلمانان ازوظیفه برطرف گردیده باشد .بعضی روزنامه های اروپا نیز كه د رآغاز بعنوان همبستگی خواستند هنگامه برپانمایند اما باملاحظه اوضاع متشنج درجامعه اسلامی واعلام تحریم های خرید واستفاده ازكالاهای دنماركی ازطرف كشورهای اسلامی عقب نشینی كرده ، راه های مسالمت جویانه یی را در پیش گرفتند ، ازطرف هالند تعدادی ازپیشگامان مسلمانهای ساكن درآن ازطرف برخی مقامات دعوت گردیده به آنها اجازه داده شد تا در باب آنچه كه ازنظر شان ناشایست ا ست بادیگران وباهمدیگر به گفتگو بنشینند وبحیث پیشوایان مذهبی راه معقول وصواب را در نظر بگیرند .گفته میشود درهالند چها رصدوپنجاه مسجدوحدود یك ملیون مسلمان وجود دارد . خانم دوكتور كلاوسن متولد دنمارك كه درباره پانزده ملیون مسلمان های اروپای غربی وروابط آنها باهمدیگروروحیه تطابق به محیط زنده گی شان كتاب تالیف نموده است میگوید : مسلمانهائی كه ازكشور های مختلف اسلامی به اروپا بحیث پناهنده ومهاجر زنده گی مینمایند قدر آزا دی هائی را كه دراروپا وجود د ارد میفهمند اماآنچه درعراق وفلسطین میگذرد خشمگین انداومیگوید به تمام پارلمانهای اروپای غربی تنها سی نفرازمسلمانان راه داده شده اند وپیشنهاد مینماید كه این معادله باید تغیرنماید . اومیگوید درنتیجه تحقیقات معلوم گر دید ه كه تعدادبسیاركمی ازمسلمانان به خشونت وافراطی گری كشیده شده اند. دراین سخنان خانم كلاوسن این پیام نهفته است كه او تلویحاً گفته است بیشتر مسلمانان د رپارلمان وسایر ارگانهای انتخاباتی باید مجال انتخاب شدن وانتخاب كردن را دریابند وبه آنان توجه گرد د، عدالتی كه د رآرمان دموكرا سی وجود دارد بمانند روشنی خورشید بر همگان بصورت یكسان ومساویا نه بتابد .محمد نخیره الظاهری وزیر عدلیه متحده عربی انتشار كاریكاتور نسبت داد ه شده به پیامبر اسلام رانوعی تروریزم فرهنگی د رلفافه آزادی بیان د رسیستم دموكرا سی توصیف نموده وآنرا محكوم كرده است .طبق نشرات رسانه ها بعضی ازمطبو عات جهان اسلام نیز با نشر مطالب گوناگون درباره كاریكا تور های موهن وا كنش نشان داده ومسلمانها دركشورهای مختلف به تظاهرات اعتراضیه پرداخته ا ند كه در تظاهرات افغانستان ده نفر كشته شده وحدود پنجاه نفردرزدوخورد باپولیس زخمی گر دید ه اند .درشهرمیمنه مركز ولایت فاریاب حدود یكهزار نفرازمسلمانهای خشمگین باكوكتل ملاتوف بالای ادارات پولیس وسربازانisaf حمله ورگردیده بعنوان انتشار دهنده گان كاریكاتور های موهن شعارهای سردادند مقامات گفتند مدتی اوضاع ازكنترول خارج گردید وطیاره های f16 درفضای شهر میمنه به پرواز درآمده به گشت زنی آغازنمود درقندهار نیز وضع امنیتی تاحدی مختل گردیده مؤقتاً حالت اضطرار اعلام شد ، زمانیكه آتش تظاهرات ضد مطبوعات ونشرات دنمارك مشتعل ومشتعلترمیگشت بیست و پنج نفر به ظن د ست داشتن به حمله تروریستی درد نمارك بازدا شت گرد ید ند كه این عمل نیز د رامر افزایش تشنج اثر گذا شت وبمثا به آن شد كه بالای آتش بنزین پاشیده شود . تعدادی از افراد مسلح نقاب پوش دفتر محلی اتحادیه اروپاد رغزه راكه فعلا ًبه فلسطین تعلق دارد محاصره نموده به آنها فشار آورد ند : كشورها ئیكه ازنشر كاریكاتور حمایت نموده اند باید ازجهان اسلام معذرت بخواهند . ازهمه مهمتر اینكه پارلمان بریتانیا تصمیم به تصویب قانونی اتخا ذ نمود تا حركات ضد مذهبی راجرم بشمارد كه د راین صورت ازمذاهب گوناگون موجود در بریتانیاحمایت صورت گرفته وتبارز احسا سات ضد مذهبی ازسوی هرگروه قومی یامذهبی كه انجام میگیرد جرم شناخته شده مجازات خواهد گرد ید . حامد كرزی رئیس جمهور افغانستان قبلا ًگفته بود اگراسرائیل دولت مستقل فلسطین را برسمیت بشنا سد دولت اسرئیل رابرسمیت خواهد شناخت این گفته او مثل د نده برقی جامعه عرب بخصوص مقامات كشورهائیكه را كه با ا سرائیل خصومت آشتی ناپذیر دارند تكان داده میزان محبوبیت آنرا دربین این كشور ها پائین آورده بود ازهمین سبب وقتیكه كرزی درارتباط به نشر كاریكاتورهای جنجال آفرین به خبرنگاران در كوپنهاگن پاسخ میداد د رمقابل این سوال كه نظرش بحیث رئیس جمهور یك كشور اسلامی درمورد كاریكا تورهای نشرشده دردنمارك وكشورهای اروپا ئی چیست گفت دردنیای دموكراسی آزادی بیان ومطبوعات وجود دارد واین قابل اعتراض نیست از ا ین گفته او درجامعه عرب واسلام موجی ازاعتراض علیه او بروزنمود. طبق نشرات رسانه هاپارلمان كویت فیصله نامه یی راصادر نموده كه درآن آمده است مبلغ سی ملیون دالر را كه قرار بود به افغانستان كمك شود معوق بماند واز كشور های اسلامی نیز تقاضا شده كمك های ما لی خود به افغانستان را معطل نمایند . حامدكرزی كه مشوش گرد ید ه بود وقتی ازسفر اروپا به كابل برگشت چاپ كاریكاتورهای موهن را كه به پیامبر اسلام نسبت داده شده به شدت محكوم نمود، متعاقب آن شورای علمای افغانستان وپارلمان آنكشور نیز آنرا محكوم نمود ند . درچندین شهر وروستای افغانستان تظاهرات خشونت بار براه ا ندا خته شد كه ده نفركشته وحدود پنجا ه نفر زخم بردا شتند .دربیروت پایتخت لبنان ود مشق پا یتخت سوریه سفارت خانه های دنمارك به آتش كشیده شد كه ملیونها دا لر به آنكشورخساره وارد آمده وحكومت دنمارك مجبور گردید كارمندان سفارت خود رابه دنمارك فرابخواند همچنان هفده كشور متحده عربی ، ایران ، اندونیزیا،پاكستان وتعدادی ازكشورهای اسلامی دیگر علاوه بر اعتراض های رسمی وتظاهرات خیابانی تصمیم گرفتند روابط دیپلوماتیك خودرا بادنمارك قطع نمایند وكالاهای تجارتی آنرا تحریم بكنند . ایالات متحده امریكا و بریتا نیا نیز چاپ ونشر كاریكاتور هارا كه به پیامبر اسلام نسبت داده شده اشتباه توصیف نموده به آ ن جد ا ً انتقاد كرد ند ، وزیر خارجه امریكا نشراین كاریكاتور هارا اهانت آمیز خواند وگفت تحریك احساسات مذهبی وقومی غیر قابل قبول است . كوفی انان سرمنشی ملل متحد نیز گفت من به حق آزادی بیان ومطبوعات احترام میگذارم اما آزادی بیان قطعاً مطلق نیست ، آزادی بیان مستلزم مسؤلیت پذیری وداوری صحیح است .جك استراوزیر خارجه بریتانیا ، اروماریتون عضو پارلمان فرا نسه وتعدادی ازشخصیت های علمی سیاسی اروپا كه بمنظور حمایت ازنشر كاریكاتور های مورد بحث بااستدلال های نادرست وزور گویانه قدم به میدان گذا شته بودند باا ستماع واكنش های مقامات امریكاوبریتانیا خود را آهسته ازصحنه كشید ند وبهمدیگر باتبسم خجالت آور نگاه كردند .این موضوع نشان داد كه مطبوعات اروپا نیز درمورد انتشار كاریكاتور های موهن حق بجانب نبوده وازآزادی بیان ومطبوعات سوءاستفاده كرده اند وبا د رك نا درست ازآزادی بیان ونشرات آ تشی افروخته اند كه رشته های استوار همزیستی مسالمت آمیز بین كشور های مستقل جهان راكه عضو ملل متحد هستند آ گانه ویا ناآ گاهانه آ سیب رسانیده بین پیروان مذاهب وكشور ها فاصله ایجا د نموده اند .آزادی بیان ومطبوعات : این جمله ظریف وخوش آیند است اما گاهی افرادی مغرض به میدان می آیند وازجملات آزادی بیان ومطبوعات بیدون توجه به حصارهای وضع گردیده برای ا ستفاده درست ازآن، میخواهند طبق دلخواه خویش خارج ازحصار قانونی بصورت ماجراجویانه وبزهكارا نه سود بجویند كه انتشار دوازده كایكاتور د رمطبوعات دنمارك وهشت كشور دیگر اروپای غربی یكی ازاین نوع سود جوئی ها بشمار میرود . مسلمانها كه نسبت برخورد های ناسالم بعضی ازافراد خشن د رمقابل اسلام حساس گرد ید ه آماده شده ا ند بمنظوردفاع ازاعتقادات مذهبی خویش هر آن واكنش نشان داده اینگونه افراد را وادار به خاموشی نمایند گاهی این واكنش ها باتلفات جانی ومالی نیز همراه بوده ا ست .درماه اكتوبر سال گذشته دریك كلیسای شهر اسكندریه درمصر یك فیلم كه در یك كلیسابه نمایش گذا شته شده بود وقتی ازمحتوای این فیلم مسلما نان مطلع گشتند هزاران نفرد ربیرون ازكلیسا تجمع نموده د ست به تظاهرات اعتراض آمیز زدندوبعنوان دفاع ازامور دینی شان مارش بسوی كلیسا را آغاز نموده بودند كه توسط نیروهای امنیتی وپولیس محاصره شد ند كه برای متفرق نمودن ایشان پولیس ازگاز ا شك آورودنده های برقی ا ستفاده كردند كه خبر نگاران حاضر درصحنه تعداد تظاهر كنند گان را پنج هزار نفر تخمین زده بود ند . مسلمانها میگویند :حدیث ا زپیامبر اسلام وجود دارد كه گفته اند : (برای اینكه دشمن رابشنا سید زبان اورا یاد بگیرید ، به فرهنگ وكلتور او آشنا شوید ) اكنون یك ونیم ملیارد مسلمان درپنجاوهفت كشوراسلامی وهمچنان دركشور های غیر اسلامی درپنج قاره جهان بصورت همزیستی مسالمت آ میززنده گی مینمایند كه اكثراً باكلتور وزبان آنهاآشنائی دارند ومیدانند كه با آنها چگونه كنار بیایند ویا درحین تعرضات بیجا ی شان چگونه واكنش نشان بدهند واز حقوق وآزادی های مدنی ودموكراتیك خود مطابق قوانین بین المللی چطوردفاع نمایند ... در روزنامه france soiar باسوء استفاده از آزادی بیان ومطبوعات نوشته شده است : (مجموعه كامل این دوازده كاریكاتور بخاطری منتشر شد تا نشان داده شود كه در جامعه سیكولار تعصب مذهبی جائی ندارد ) باید گفت جامعه سیكولار بمعنی جامعه ضد مذهب نیست .بلكه جامعه سیكولار معتقد بودن جدائی دین وروحانیت ازسیاست و دولت ا ست یعنی روحانیون وپیشگامان مذهبی كه دستورات الهی رابالاتر ازقوانین بشری میدانند برای حفظ مقام منیع روحانیت مذهبی بیدون شركت نمودن در ارگان های دولت وسیاست كه بیشتر به مناسبات دنیوی استوارا ست كوشابا شند. بنا ء ً درجامعه سیكولار ، تعصبات مذهبی خلاف تصور روزنامه فرانس سوار نابود نمیشود بلكه موجود میباشد ودخالت در امور سیاسی ازآنان گرفته شده است مثلا ً دركشور های اروپائی كه دولت های سیكولار دارند ، علاوه ازمسلمانها وسایر مذاهب ، شاخه های متعدد مسیحیت قویا ً وجود دارند كه تعصبات مذهبی آنان در تصمیم گیری دولت ها كاملا ً تاثیر گذار نیست ودولت را در خدمت گرفته نمیتوانند مثلا ًتمام یكتاپرستان همجنس بازی را مغایر قانون الهی وطبیعت میدا نند امادر بسیاری ازكشور های اروپائی قانون همجنس بازی برسمیت شناخته شده است . پیروان مذاهب باتمام تعصباتی كه دارند درمقابل تصامیم دولت ها نسبت منحصربودن وظیفه شان به امور مذهبی هیچگونه واكنش نشان نمیدهند اماپیروان خود را هوشدار میدهند كه به همجنس بازی ، زنا، قتل روی نیاورند واز دروغ گفتن ، مردم آزاری ، دزدی وكارهای ناشایست دیگر برحذر با شند وراه های رسیدن به فردوس برین را با این اعمال زشت كه توسط شیطانها هرروزافزایش می یابد كور نكنند . تركیه وكشورهای آسیای میانه وبعضی كشور های دیگر درافریقا وشرق میانه نیز سیكولار هستند كه بردولت های شان نقش رهبری كننده ندارند ، دولت كار خود را میكند وپیشوا یان مذهبی امور دینی خود را پیش میبرند ، تعصبات مذهبی خودرا دربرابر هرگونه اقدام خصمانه دیگران بعنوان مقابله ومقاومت تبارز میدهند . روزنامه frace soiar درحالت عصبانیت گفته است ماحق داریم كاریكاتور خدارابكشیم ... این نوشته ازلحاظ مذهب یكتا پرستی مردود وكفر آمیزا ست ، اما ا ز نگاه لامذهبی وكسانیكه معتقد به هیچ دین ومذ هب نبوده به اصطلاح غربی ها )فری ( هستند یك حرف عادی دور ازایراد ا ست اماهمینگونه مدعیان كه خدارا ندیده ا ند واعتقاد به خداهم ندارند وحتی ازتوصیف او نیز مطع نیستند معلوم نیست چه تصوری ازخدا خواهند دا شت و چگونه كاریكاتوری را ارایه خواهند داد !! دولت فرانسه باملاحظه نشرات فرانس سوار وجنجال هائی كه در قبال دا شت اعلام نمود : آزادی بیان ومطبوعات حق مسلم هرفرد ، دریك جامعه دموكراتیك است اماباورها وعقاید مذهبی مردم باید محترم شمرده شود .پیامد های سوء استفاده ازآزادی بیان :از آزا دی بیان گاهی سوء استفاده میگرد د مثل انتشار كاریكاتورها ، ودربعضی مواقع مدا فعان آزادی بیان ومطبوعات آشكارابر ضد آن قرار میگیرند كه درهردوصورت آن آزادی بیان وعقیده كه د راعلامیه جهانی حقوق بشر آمده ا ست نقض میگرد د . قراراطلاعات رسانه های جمعی ، د رنتیجه تحقیقات مدافعان آزادی بیان این حقیقت روشن گرد ید ه ا ست كه دولت های غربی ازجمله آلمان ، فرانسه ، وایالات متحده امریكا بعضی اوقات محدود یت هائی را برای مهار نمودن آزادی بیان ونشرات رسانه ها اعمال كرده ا ند . درامریكا برای رسیدن به این هدف به عده یی وظیفه سپرده شده ا ست تانرم افزارهائی را بمنظور فلتریشن به ویب سایت كتابخانه ها وانترنیت نصب نمایند . درماه نوامبر سال دو هزار وسه میلادی تلویزیون العر بیه به اتهام اینكه مطالب تحریك آمیزمنتشر میسازد ازطرف شورای موقتی عراق كه تحت فرمان امریكا قرار دا شت ممنوع اعلام گردید ، جلال طالبانی گفت به تلویزیون العربیه اجازه داده نمیشود درعراق نشرات نماید . وقتی دراول ماه فبروری سال روان قراربود پریزیدنت بوش گزارشات سالانه خودرا به كانگرس ارا یه نماید خانم سیندی شیهان كه دو فرزندش دردوران ماموریتش درعراق كشته شده بحیث منتقد به سیاست های دولت بوش اجازه یافته بودبه ساختمان كنگره داخل گرد د وآماده بود عرایض اعتراض آمیز خود را به سمع اعضای كنگره برساند اماقبل ازآغاز سخنرانی بوش ، اورا بازداشت نموده مجال سخن زدن را ازوی سلب نمودند . عمل ناشیانه نویسنده گان : عده یی ازنویسنده گان وژورنالیستان بعضی اوقات برای جلب توجه عموم وشهرت یافتن د ست به ماجراجوئی هائی میزنند وغوغاهائی بالای خود برپا مینمایند وخودرا در محراق توجه قرار میدهند . این تیپ نویسنده گان گاهی به اوج قدرت نیز میرسند مثل سلمان رشدی كه بانوشتن كتاب آیه های شیطانی درسال نوزده هشتادونه میلادی ازطرف آیت الله خمینی رهبر مذهبی ایران متهم به كفر گوئی شده برای قتل او درهر جائیكه باشد جایزه پولی تعین گردیده بود ، پس ازآن سلمان رشدی درمحراق توجه روشنفكران غربی قرار گرفته درسال دوهزار وسه میلادی بحیث رئیس اتحادیه نویسنده گان بیدون مرزانتخاب گشت .بعضی ازاین تیپ نویسنده گان بجای كسب شهرت جان خود را ازد ست مید هند مثل تنون خوخ (tanungoog ) فیلم ساز هالندی كه به ا تهام اها نت به مسلمانان ازطرف یك مسلمان تندروافراطی در روز روشن درهالند ترور شد كه قاتل بعدازمحاكمه به بیست سال حبس محكوم گردید . برخی ازهمچو نویسنده گان ماجراجو بجای كسب شهرت به حد رسوائی بی آبرو میشوند مثل دانیل ژورنالیست در نایجیریاكه درمورد یك دختر شایسته سال مطالب توصیفی نوشته برای موجه نشان دادن این نوشته اش گفته بود حتی حضرت محمد نیز زنده می بود این دختر شایسته سال را می پسند ید كه مسلمانهای نایجریا علیه این نویسنده اعتراض نمو د ند كه آ شوب های مخاطره آمیزی رادرقبال دا شت ، نه تنها این نویسنده شهرت خو ب نیافت بلكه ازشهرت قبلی خودنیز افتاد وبه نظرها منفور گردید .كارتونیست های دنمارك نیز ازجمله نویسنده گان ماجراجو بودند كه به امید دست یافتن به شهرت چشمگیر به این ابتكار ناپسند واعتراض آمیزوجنجال آ فرین د ست یازید ند كه در نتیجه واكنش مسلمانان وعمل افراطی گرایانه عده یی از جوانان ملیون هادالر خساره مالی به كشور كوچك دنما رك ونفوس پنج ملیونی آن وارد آمد كه حتی كارتونیست هاوناشران آن با آنكه ازعمل خویش نادم گردیده از جهان اسلام معذ رت خواسته ا ند ممكن ا ست ، نزد وجدان ، ملت ودولت خود نیزازخجا لت چشم بزمین دوخته با شند . به آنها باید گفت : چراعا قل كند كاری كه باز آ رد پشیمانی ....... والسلام Email:sasdolati@ hotmail.com یادداشت: مطبوعات کشورهائی که کاریکاتور هارا نشرکرده اندبه شرح ذیل است : دنمارک--- ناروی-- سویدن---فرانسه---هالند---ایتالیا---آلمان--اسپانیا--اردن

پرابلمهای اينتی گراتسی د ركشور های اروپائی

سید احمد شاه دولتی فاریابی

***************************************

اينتی گراتسی يعنی هم آهنگی يافتن باامور كشور ميزبان يا ادغام شدن مهاجرين بحيث شهروندان تازه وارد ، د ركشورهای ميزبان دراتحاديه اروپا يكی ازپرابلمهای قابل مكث بشمار ميرود . مهاجرین كه متعلق به تبارها وزبانهای مختلف بود ه دارای كلتور وفرهنگ خاص خود اند كه درنتيجه فرار ازجنگ وخشونت وفقر جانكاه ، مؤطن اصلی خود را ترك گفته به كشورهای متعهد به پناهنده پذيری ازطريقه های مختلف مراجعه نموده درخواست پناهنده گی ارايه كرد ه اند .كشورهای ميزبان اروپائی تاكنون نسبت داشتن روحيه ٱ قا ئی وباداری نتوانسته اندمطابق اصول د موكراسی وعدالت اجتماعی راه معقول ادغام مهاجرين بجامعه شان راتدارك ببینند .زيراهيچگاه برخورد جامعه شناسانه وروانكاوانه با ٱن صورت نگرفته است وحتی د رهم ٱ هنگ سازی امور اجراات شان باد ه كشور اروپای شرقی كه تازه به اتحاديه اروپا پيوسته اند نيز پراملهای خاص خود رادارند . جنگ وخشونت و فقرجانكاه كه دربرخی ازكشورها زمينه ساز فرار عد ه يی ازاتباع ٱن بنام مهاجر به كشورهای حامی مهاجرين وجنگ زد ه گان بوده است . اين مهاجرين ٱنچه بنام كلتور وعقيد ه مذهبی ودينی ازمؤطن اصلی شان باخود ٱورد ه اند نسبت قايم بودن ريشه های ٱن د رروح وروان شان قاد ر نيستند بزودی ممكنه همه ٱنرا كنار گذاشته خودرا همرنگ زنان ومردان كشور ميزبان بسازند . مثلا بعضی اززنان دروطن شان ازپوشيدن لباسهای مشكی وسرمه يی طراحی شده توسط ملاهای مذهبی كشورشان به شدت ناراض بوده پوشيدن اجباری ٱن راسلب ٱزادی ونبود حق انتخاب د رلباس پوشی دانسته هميشه رنج می برد ند وزبان به شكايت میكشو د ند وقتی همين تيپ زنان د رنتيجه فشارهای متعد د روانی ، فقر، د رمانده گی ، جنگ ، ناامنی وساير ناملايمات روزگار، وطن مالوف خود راگذاشته به غرب واروپا پناهند ه میشوند نسبت ٱنكه نميتوانند د فعتآ عاد ت خودرا تغير بدهند طبق عاد ت های سنتی به پوشيدن همان لباسهائی ادامه ميدهند كه دروطن خودشان منفور به نظرمی ٱمد . اگر ازهمچوزنان پرسيده شود : چرا اين لباسهای مشكی وسرمه يی راكه بنام مانتو ياد ميگرد د نميخواستيد در وطن خود تان بپوشيد د راروپا وغرب ٱن رابه افتخار می پاشيد ؟ باخنده مليح جواب ميدهند اينجا ٱزادی است انتخاب خود ماهمين لباس مشكی وسرمه ئی ومانتو است . دركشورمان ، مارامجبوربه پوشيدن ٱن مينمود ند ، مافكر ميكرديم كه ملاهاومذهبيون ميخواهند به زند ه گی شخصی مان مداخله و ٱزادی مارا سلب مينمایند .ازاين روحیه ازادی طلبی ٱنان ميتوان د رك نمود كه بيدون توجه عاطفی وروانكاوانه بااين گونه افراد مهاجر اگر برخورد های نامناسب با ارايه الفاظ ولحن ٱزار دهند ه د رمورد كنار گذاشتن اين لباسهای عجيب وغريب كه جزء كلتورشان است دستوری صادرگردد نزد ٱنان طبعآ سلب ٱزادی ونبود حق انتخاب د رلباس پوشی تلقی شد ه باور به دموكراسی دراروپا درنزد ٱنان زيرسوال قرارخواهد گرفت كه اين امر بذات خود موانعی درراه(integratie)ايجاد خواهد نمود علاوتآ اين تيپ افراد درذهن خود، كشور ميزبان اروپائی وغربی را كه داد ازد موكراسی وٱزادی اراد ه افراد ميزنند باكشور خود مقايسه نمود ه نتيجه خواهند گرفت كه اروپائی هاوغربی هانيز به زنان اجازه نميدهند ، در انتخاب لباس پوشيدن ازٱزادی عمل واراد ه برخوردار نيستند ، بناء ًمايوس وسرخورد ه شد ه بی اطاعتی را در برابر فرمان ود ستورات مسؤلين اموركشورميزبان ٱغازخواهند نمود كه اگر كشور ميزبان دربرابر اينگونه عملكردها برای تحميل اراد ه وعملی گرد يدن دستورات شان بابرخورد های نا سالم ٱميخته بااينديويدواليزم وناسيوناليزم كور دست به اقدام بزنند ابهامات وسوءتفاهمات را بیشتروعميق تر ساخته سرانجام واكنشهای بسيار جدی جوانان مهاجر رادركشورهای ميزبان بوجود خواهد ٱورد .واكنش جوانان مسلمان در مقابل وضع قيودات ومنع استفاده ازلباسهای مذهبی وسمبول های دينی درمكاتب ود فاتر رسمی درفرانسه درسال گذ شته نمونه های بارز ٱن است . پرابلم درمورد اينتی گراتسی تنهاهمين دوسه مورد نيست بلكه د ه هامورد وجود دارد كه چند نمونه ازٱن دراینجا تذ كار داد ه میشود :فرانسه كه ازلحاظ مذهبی سختگيرتر ازساير كشورهای اروپائي بود ه حتی حق تساوی حقوق زنان بامردان راكه درسال ۱۹۱۷نخست در اتحاد شوروی اعلام گرديد ه درسال ۱۹۱۸ درانگلستان و درسال ۱۹۱۹ در د نمارك درسال ۱۹۲۰ درايالات متحد ه امريكا وتعداد ديگر ازكشور های اروپائی برسميت شناخته شد ه ، نخست حق راء د هی به زنان داد ه شد ، به مرور حق انتخاب شدن نیز به ٱنان داد ه شد، فرانسه ٱن رابه رسميت نشناخت كه بعد از صدور اعلاميه جهانی حقوق بشر در ۱۰/ ۱۲/ ۱۹۴۸ مجبور گرد يد حقوق تساوی زنان بامردان رابرسميت بشنا سد . تاريخچه برسميت شناخته شدن تساوی حقوق زنان بامردان را در (صفحات يكصد وپنجا تايكصد وپنجاونه كتاب گنجينه اسرارتاليف خودم كه قبلامنتشر وبه دسترس علاقه مندان قرارداد ه شد ه است به تفصيل نوشته ام ) .فرانسه كه در جریان تاريخ گاهی بحيث يك قدرت بزرگ استعماری تبارز نمود ه كشور هائی رابصورت مستعمره زير فرمان خود داشته بر مرد مان ٱن فرمان راند ه است هنوز بعضی اكتهای استعماری وبلند پروازی های مغاير اجراات كشورهای اروپائی را درپيش ميگيردكه مغاير بااساسات اجراات امروزين اتحاديه اروپا است . دراكثر كشورهای اروپائی ، مهاجرين متنوع الخصال ومختلف الكلتور ومذهب باتبار وزبانهای گوناگون كه ازكشورها وقاره های مختلف اند پس از پذيرفته شدن تقاضای پناهنده گی شان درشهرهاوروستاها طبق پلان سنجيد ه شد ه طوری جابجا ومسكن گزين ميسازند كه ازيكطرف هميشه درمحیط زند ه گی شان در اقليت قرار داشته باٱموزش مناسبات موجود ، دربين مرد مان بومی ٱن زمینه ٱميزش وادغام به جامعه فراهم گردد وازجانب ديگر نتوانند بكدام واكنش جدی دربرابر ٱنچه خلاف خواست شان اگر ازطرف حكومت يا ديگران اعمال ميگردد دست بيازند . اما فرانسه چند سال قبل مهاجرين مربوط مستعمرات خود وحتی برخی ازمهاجرين كشور های دیگر راكه شمارشان اندك نيست درمناطق دورازشهر ها ی بزرگ اسكان داد ه امكانات زند ه گی ٱنهارا باتسهیلات ٱب وبرق تامين نمود ه اماباگذ شت زمان ٱنهارا به باد فراموشی سپرد ه به بالارفتن مناسبات وحيات اجتماعی ٱنها توجه كافی نكرد ه است ، طبق اطلاعات رسانه ها درمنطقه (ليل سن دونی ) درحومه پاريس كه مهاجرين اسكان داد ه شد ه اند سطح ٱموزش به مقايسه ساير مناطق فرانسوی نشین به مراتب افت كرد ه است كه حتی جوانان فارغ شد ه ازمكاتب به اصطلاح فقير نشين فرانسه نميتوانند به دانشگاها ونهادهای ٱموزش عالی راه يابند ،بناء ً درجامعه به ظاهرد موكراتيك ودارای قوانين عادلانه وعدالت گستر فرانسه اصطلاحاتی مانند محلات فقير نشين ، فقرای فرانسه ، مرد مان عقب ماند ه فرانسه وامثال ٱن وارد منعكسات رسانه های جمعی گرديد ه است كه درحقيقت شيفوريست برای جلب توجه مقامات رهبری فرانسه واروپاكه اگربه اين اصطلاحات نامانوس در جامعه اروپائی توجه معطوف نگردد و برای رفع اين نقيصه سريعتر وپلانيزه اقدام صورت نگيرد فاصله بين طبقات جامعه فرانسه واروپا رابيشتر نمود ه پرابلم های جدی بيشتری را پيش پای شان خواهد گذاشت . ورهبران رازير فشار های غير منتظره قرار خواهد داد .اگرچه گفته ميشود پيشگامان ملی وجانبداران تساوی حقوق كليه ساكنین فرانسه خواهان رفع چنين تبعيضات وطرفدار ايجاد زمينه های شگوفائی چندين فرهنگی وزبانی درفرانسه اند اماعد ه يی ازناسيوناليست های فرانسه كه در پست های گوناگون ارگانهای دولتی راه يافته اند باصراحت با اين خواسته های ملی مخالفت مينمايند ، باوجود ٱنكه فعاليت های ناسيوناليستی دركشور های اروپائی جرم محسوب ميگردد گرايش به ٱن دربعضی ازاين كشورها گاه گاهی درلفافه ويا عريان خود رانشان ميد هد . هاره مارتون يك نماينده پارلمان فرانسه درماه د سامبر سال گذشته گفت چند فرهنگی بودن دركشورمامفهوم ندارد ولزوماً مهاجرين ازكشوروازهرقوم وزبان يامربوط به هردين ومذهب كه با شند بايست دارای كلتور وفرهنگ فرانسه وكشور ميزبان باشند وازٱن پيروی نمايند . همين ناسيوناليست ها توانسته اند ٱمارهای رسمی برمبنای شاخصهای نژادی ، زبانی ، مذهبی وجغرافيائی را ممنوع قرار بدهند درحاليكه درتمام كشورهای اروپائی وازجمله هالند ٱمار مشخص جغرافيائی ،زبانی ، مذهبی ، وحتی جنسيتی وسن سال افراد ساكن در قلمرو ٱن وجوددارد . ناديد ه گرفتن و يا ملغا قراردادن ٱمارگيری دقيق نژاد ، زبان ، مذهب ، درجه تحصيل وحالت مد نی در يك كشور به فراموشی سپردن ونابود كردن ريشه های قوم وتبار ، كلتور وفرهنگ وزبان بومی وبی هويت نمودن ٱنها ست . اين همان كاری است كه امپراتوران سيطره جووتفوق طلبان قومی در روسيه تزاری ، هسپانيا ، فرانسه ، اعراب ، انگليس ، قبل ازجنگ جهانی اول انجام ميداد ند وپس ازٱن موسيلينی ، هتلر وامپراتور جاپان درٱغازجنگ جهانی دوم باهمين ایديولوژی تفوق طلبی قومی ونژادی ٱتش جنگ را مشتعل نموده به قتل وكشتار نژاد های دیگر ازجمله يهوديان ٱغاز نمود ند اما جهان كمونيست وامپرياليست كه دشمنان ٱشتی ناپذيرتلقی ميگرد يد ند دراين مقطع زمانی باهم متحد گشته اين فاشيست هارا به ٱتش خود شان سوختاند ند . ولی هوس برتری جوئی قومی كاملا ً ازذهن وروان عد ه يی از فا شيست های نژاد گرا ، زدود ه نشد .اين انديشه برتری جوئی نژادی درايران ، باسكتاريزم جغرافيائی دروقت رضاشاه با ايجاد حزب روستاخيزملی تقويت يافت ودرافغانستان درزمان ظاهرشاه انديشه برتری جوئی قومی ونژادی ٱمیخته باناسيوناليزم محلی ومنطقه يی باتاسيس حزب افغان ملت كه بعدهابنام ( افغان نازی ) شهرت يافت تقويت گرديد كه در زمان حكومت طالبان به گل وشگوفه نشسته بود كه پس ازرويكار شدن حكومت حامد كرزی به ثمر نشسته است كه برزيگران متخصص درامور ايجاد افتراق ملی بامهارت خاص شان درمناطقی كه امكان روئید ن انديشه تفوق طلبی فاشيست مٱبانه وجود نداشت اكنون بافراهم نمودن وسايل لازم تلاش مينمايند اين تخم گند ه وتاريخ گذ شته را باكار برد مهارت وتخصص لازم به مرحله رشد برسانند وتجارب ناكام جهانی ومنسوخ شد ه رابارديگر به خريداران ناٱگاه ازتسمم ٱن به نمايش بگذارند . ٱشوبهائی كه درماه نوامبر ود سامبرسال پيش ازطرف همين افراد هويت گم كرده ها در شهرهای مختلف فرانسه برا ه انداخته شد بخوبی نشان داد كه تفوق طلبی ناسيوناليستی كور كه درحالت رشد به فاشيزم تبديل ميگردد درسيستمهای دموكراتيك جای ندارد وزير شعار د موكراسی نميتوان به سازمان وحزب فاشيستی بجز فاشيست فكران راجلب وجذ ب نمود . طبق ٱخرين ٱمار منتشر شده بيشتر از۹۰۰۰موتر های خورد وبزرگ درجريان ٱشوب درشهر های فرانسه در محلات پا ر كينگ هاوجاد ه هابه ٱتش كشيد ه شد ه ، به عمارات شخصی ودولتی ازطريق كوبيدن شيشه هاوٱتش زد نها ميليونها دالر خساره وارد گرديد كه حتی دولت فرانسه بادرنظر داشت وخامت اوضاع حالت اضطرار اعلام نمود .اتحاديه اروپا اظهار ٱماد ه گی كرد كه پنجا ه ميليون دالر خسارات وارد ه ناشی از ٱشوب را به فرانسه كمك نمايد . خوزه مانويل رئيس كميسيون اروپا اعلام نمود كه يك ميليارد يوروبرای ايجاد اشتغال ومساعدت به وحدت ملی واجتماعی فرانسه معاونت مينمايد .بعضی ازمهاجرين مقيم فرانسه كه (ستيزن ) ويا بگفته هالندی ها ( نيشنليتايد) كه مفهوم تابعيت واقامه دايمی راميرساند بد ست دارند ميگويند : قبل ازسالهای۱۹۹۰نام مهاجرين ازطرف ناسيوناليسهای فرانسه باكشور شان يكجا گرفته ميشد مثل عرب تبار فرانسوی ، ايرانی تبار فرانسوی، پاكستان تبار فرانسوی وامثال ٱن . اما بعداً بنام مهاجرين سياه يعنی افريقائی ومهاجرين كله سياه يعنی ٱسيائی ياد ميگرد ید ، بعد از يازد سپتامبرسال دوهزار ويك ، ٱنهائی را كه مسلمان بود ند بنام فوند ه مينتاليست وگاهی القاعد ه يی ها ميگويند معلوم نيست كه در ٱيند ه هابكدام نام مارا ياد مينمایند . اگر اين گفته ها حقيقت داشته باشد اينگونه برخورد ها غيرانسانی ، مؤهن وخصم ٱفرين بود ه بجای آنكه integratie ( اينتیگراتسی ) راجازم تروقايم تر نمود ه افراد جامعه را بهم نزديك نمايد ازهم دور ميراند ودر حديقه قلوب شان تخم خبث نفاق را ميرويا ند ، فاصله بين جامعه بومی وغير بومی را افزايش داد ه خصومت هارا عليه همديگر شان دامن ميزند . طبق اطلاع رسانه ها پنجهزار نفردرجريان ٱشوبها درفرانسه ازطرف پوليس ضد شورش دستگيروبه حبس كشيد ه شد ه اند ، رهبر جبهه ملی فرانسه گفت مهاجرينيكه در نتيجه شركت در ٱشوب دستگير شد ه اند بايد از ٱنها سلب تابعيت شد ه اسناد اجاز ه اقامت وشهر وندی فرانسه از ايشان گرفته شود وٱنان ازفرانسه اخراج گرد ند .اينگونه طرح وگفتار سراسر احساساتی وٱلود ه به لوث كدورت وناسيوناليستی دربرابرمهاجرين ناشی ازفقر ٱ گهی ازمقررات بين المللی است كه ناصواب است زيرامحرك د شمنی بين ملت فرانسه ومنقرض سازند ه رشته های جد يداً برقرارشد ه بین بومی ها وغير بومیها در فرانسه است وميتواند سنگ محكمی برشيشه تحكيم اينتی گراتسی به حساب ٱید .درانگلستان نيز زمانيكه در هفتم جولای سال دوهزاروپنج ميلادی يك رشته انفجارات درخطوط ترانسپورتی زمينی وزيرزمينی درلندن رخ داد كه پنجاوهفت كشته وهفتصد زخمی بجای گذاشت تونی بلير صدراعظم بريتانيا در جريان سخنرانی هایش بالحن تهديد ٱميز اظهار داشت : هريك ازمهاجرينیكه ثابت گردد در اين ا نفجار دست داشته باشد ازبريتانيا اخراج خواهد شد . تونی بلير كه در ٱن لحظه حواسش پرت بود شايد بيدون عمق انديشی وبيدون توجه به ريشه های ژرف چنين طرحی احتمالا تصور نمود ه بود كه سخنانش باعث جلب توجه خراب كاران گرد يد ه ازتكرار حواد ث جلوگيری خواهد نموداما اوكه بحيث شخص اول درراس قدرت اجرائی بريتانيای كبيربشمار می ٱيد اين سخنان عمق ناانديشانه اش به تبر ناسيو ناليسها دسته داد كه ٱنچه نبايد ميگفتند به اتكای گفتار تونی بليردرانگلستان و فرانسه وسايرجاها گفتند . بعد ازسخنرانی احساساتی صدراعم بريتانیا پوليس ٱنكشور محصلی رابنام مجدی محمود النثار كه در لندن در دانشكد ه كيميا واناليز تحصيل میكرد ه وبا استفاد ه از رخصتی قانونی اش به قاهره سفر كرده بود بعنوان مظنون در بم گذاری های لندن دستگير وبه حبس سپرد ، سه نفر ازمسلمانان دارای تابعيت بريتانيارا نيز ازشهر های مختلف انگلستان به همين ارتباط دستگيروزندانی نمود . وقتی بتاريخ بيست وهفت ٱ گست سال گذ شته تعداد كشته های انفجارات لند ن اعلام شد مخالفين حضور مهاجرین در بريتانيا گفتند دولت اكنون تاوان مهمان نوازیهای بيدون محاسبه خودرامی پردازد . به جريان قضايا وحركات وگفتارخصومت آ ميز شخصيتهای سيا سی وامنيتی د قت بعمل آيد به وضاحت احساس ميگردد كه لبه تيز هرگونه مخالفت هاتوام باتوطئه وبد نام سازی عليه مهاجرين گريخته ازجنگ وتعقيب شكنجه گران ازمؤطن اصلی شان بنظر ميرسد . بريتانيا بحيث يك كشور بزرگ استعمارگر نيم قرن پيش هنوزهم زير ماسك د موكراسی خشن ترين رفتارديكتاتوری راكه حتی به صراحت مغاير اعلاميه جهانی حقوق بشر وكنوانسيون های بين المللی است برضد مهاجرين وحتی ازهركس كه بدش بيايد به عنوان مظنون به اجرا ميگذارد و انجام ميدهد . تونی بلير درماه جولای سال دوهزاروپنج به رسانه ها گفت سه نفر ازمتهمان بم گذاری هاد رلند د ربريتانيامتولد گرد يد ه ، بزرگ شد ه وتحصيل نمود ه اند اود رسخنرانی اش د رپارلمان گفت هر تبعه خارجی كه ازافراط گرایان باشد ازبريتانيا اخراج خواهد شد . اين تصميم صاف وساد ه بيانگر خصوصيات روحی تبعيض گرايانه است كه با اعلاميه جهانی حقوق بشر منافات دارد . زيرا هرخارجی ومهاجر كه تابعيت كشوری رابدست آورده باشد شهروند همان كشور محسوب ميگردد . لزوماً د روقت ارتكاب جرم وجنايات مانند هر شهروند ديگر محاكمه ومجازات بايد شود اما حكومت ها طبق قوانين بین المللی حق سلب تابعيت وحق تبعيد شهروندان خود راندارندواين يكی ازمظاهر دموكراسی شمرد ه ميشود .تونی بلير بتاريخ نهم آ گست سال پار گفت روحانيون تندرو اسلامی ازبريتانيا سلب تابعيت شد ه به كشور شان ديپورت ميشوند . هيچكدام آنها حق دعواومحاكمه راد رمقابل اين تصميم ندار ند وحق د فاع ازآنها سلب شد ه است . به تعقيب آن چارلز كلارك وزیر داخله بريتانيا به اتكای سخنان تونی بلیر گفت : مهاجرين كه به داشتن ارتباط به تروريزم متهم اند ازبریتانیا اخراج وتبعيد ميشوند . اين د رحاليست كه طبق مقررا ت بين المللی واصول اساسی د موكراسی ، مهاجرين ازهر كشور، با هر كلتور ، زبان ومذهب به كشور ديگر پناهند ه ميگرد ند وكشور ميزبان به عنوان متعهد به ميثاق های بين المللی ومهاجر پذير ، تقاضانامه های پناهند ه گی آنهارا پس ازبر رسی های همه جانبه طبق معيارهای مهاجر پذيری مقررات د اخلی خودش وموافق قوانین بین المللی می پذیرد وبا گذ شت زمان وعملی شد ن شروط مربوط به مهاجرت اسناد تابعيت كشوررا به آنها ميد هد .اينگونه مهاجرين جزئی از ملت همان كشور ميزبان محاسبه ميگرد ند ، هم مهاجرين وهم اولاد شان طبق ماد ه پانزد ه وماد ه بيست وسه اعلاميه جهانی حقوق بشرد رجمله ساكنین وملت كشور ميزبان ازحقوق مساوی برخوردار ميگرد ند . صدور حكم تبعيد به آنانيكه تابعيت يك كشور را داشته باشند مغاير حكم ماده هفتم اعلاميه جهانی حقوق بشر واعلام سلب حق اتباع كشورد رمورد دعوا د رمحكمه برعليه عمل وگفتارحاكمان ، خلاف موازين حقوق بشر وقانون اساسی كشورومغاير حكم ماد ه دهم اعلاميه حقوق بشر است .دعواد رمحكمه برای د فاع ازحقوق انسانی خود را فرد فرد افراد ملت داراهستند كسی بجزپارلمان يا محكمه عالی صلاحيت سلب اين حقوق راندارد . كشورهای كوچكتراروپائی نيز كه د رجمله كشورهای مهاجر پذير قرار دار ند اگرباملاحظه كردار واستماع گفتار رهبران كشور های بزرگتر ارو پائی مثل بريتانيا ، فرانسه وآلمان اجراات نمايند ، طبيعی است كه ميثاق های بين المللی واعلامیه حقوق بشر روی كاغذ ما ند هبی اثر خواهد گرد يد كه بازتاب این عمل يك انارشیزم اجتماعی را د رهر كشور سر پيچيد هازقوانين بین المللی د امن خوا هد زد . بناء ً ميتوان گفت : اينگونه برخورد ها هيچگاهی راه حل بحران را بد ست نميد هد وپرابلم های كوررا نميكشايد بلكه آتش خصومت هارا دامن ميزند ، افتراق ملی رابوجود می آورد وروی پلان integratie خط بطلان ميكشد ویا آنرا كند ودير پا ميسازد .مسايل فراوانی د ربرخورد نا سالم بامهاجرين د ركشور های اروپائی وغرب وجود دارد بتاريخ سی ماه آ گست گذ شته ازطريق رسانه های خبری شنيد ه شد كه د ريك ساختمان قابل تخريب د رپاريس كه عد ه يی ازمهاجرين د رآن اسكان داد ه شد ه بود ند د ردو آتش سو زی ناشی ازشارتی برق بيست وچهار نفر به آتش سوختند وتلف گرد يد ند ، عد ه يی هم جراحت وخيم بر داشتند ، راديو بی بی سی گفت تا اول آ گست سال ۲۰۰۵ دوصد وشصت ونه مورد برخورد بزهكارانه پوليس د رمقابل مسلمانان ثبت گرد يد ه است د رهالند نيز د راثر وقوع آتش سوزی د رباشگاه مهاجرين چند تن جان باخت وچند ين تن زخم برداشت . همچنان صدهاتن ازمهاجرين كه با ا ستفاد ه ازكشتی وقايق های بحری ازوطن بسوی بی وطنی ومهاجرت حركت نمود ه بود ند قبل ازرسيدن به كشور ميز بان د رآبهای طوفانی بحر غرق شد ند وجان باختند . باصرف نظرازشرح طولانی احوال روبه وخامت مهاجرين د ركشور های ميزبان ، برای كاستن ازوخامت اوضاع مهاجرین وزمينه سازی برای ادغام مهاجرين به جامعه كشورميزبان مشوره های ذيل بقسم پيشنهاد ارايه ميگردد : پيشنها داول مهاجرانیكه تقضانامه های پناهند ه گی شان پذيرفته شد ه اسناد تابعيت واقامه دايمی رامطابق به معيار های قوانين داخلی كشور ميزبان وكنوانسيون های بين المللی بد ست آورد ه باشند باآنها لزوماَ طبق احكام قانون اساسی كشورمیزبان ومقررات بين المللی واعلاميه حقوق بشررفتار شود . برخورد تبعيض آميز وتوهين كنند ه همانطوريكه د رمقابل ساكنين بومی كشور ميزبان صورت نميگيرد، د ر مقابل مهاجرين نيزكه غير بومی گفته ميشوند صورت نگيرد تا بوی خصومت وتبعيض ازان به مشام نرسد .دوم اد ارات مربوط كار يابی د ركشور ميزبان مؤظف به پيدانمود ن كار مناسب مطابق به توانائی جسمی وفكری واجدان شرايط كار طبق فقره(ب) ماد ه ۲۳ اعلامیه جهانی حقوق بشر كه ميگويد :همه حق دارند كه بيدون تبعيض د رمقابل كار مساوی اجرت مساوی د ريافت دار ند ).بايستی كار پيداومهاجرين را مصروف بسازند ، زيراسپردن اموركار يابی به خود مهاجرينوتعقيب آن منتج به نتايج مطلوب نميگردد ، بخصوص زمانی كه ازطرف ادارات مربوط بالای مهاجرين فشار آورد ه شد ه گفته شود كه كارپيدانكند حقوق وامتيازات شان قطع ميگردد ، اين تهد يد وضع را بد ترنمود ه موضوع تبعيض وبرخورد نامناسب بامهاجرين را د رذهن آنها تداعی مینماید كه بازتاب گسترد ه چنين عمل به اينتی گراتسی وادغام شدن به جامعه كشور ميزبان ضربه ميزند ومهاجرين هميشه خودرا بيگانه واندر ميشمارند . علاقه به كار وزند ه گی د رآنها ميميرد ويا ضعيف ميگردد . سوم هرگاه يك يا چند نفر مهاجر د ريك يا چند كشور، متهم به بزهكاری ويا د ست داشتن به جنایات مثل ترور وانفجار وداشتن روابط باالقاعد ه وامثال آن گرد يد بايست ازآنها طبق قوانين نافذ ه كشور ميز بان ومقررات بین المللی بحيث یكی ازاتباع كشور كه اسناد تابعيت ٱنرا دارد تحقیقات صورت گرفته ومحاكمه ومجازات شوند . زيرا تهديد به اخراج وتبعید ازكشور، مهاجری راكه مجرم هست وادار به دست كشیدن ازبزهكاری وجنایات نمیكند بلكه احساسات بیگانگی به همچو افراد د ست داد ه خود را برد ه های بی نام ونشان و زير فرمان مشتی زورگویان تلقی نمود ه ، خاطر آزرد ه آنها آماد ه هر گونه برخورد درقلمرو اين زورگویان میگرد د و اگر اين سرخورد ه گان ، بهم بپيوند ند، زيرفرمان هرجنايت كاری كه ازٱيند ه روشن ٱنها را اميدوار بسازد قرار بگيرند د رهر قاره ومكانی كه هستند مثل باروت منفجر خواهند گرد يد كه امواج متراكم آن جامعه راتكان داد ه بسوی بحران خواهد لغزانيد .همچنان سلب تابعيت ازمهاجرين واخراج ٱن ازكشور ميزبان بعنوان تبعيد ، نسبت خلاف نورماتيف های بين المللی ومغاير كنوانسيون هاواعلاميه جهانی حقوق بشر بودن ، وجهه كشور ميزبان راد رانظار جهان مكدر خواهد ساخت . اين امرجزپراگنده ساختن تخم مضر ز يان بار به مناطق وقاره ها ی ديگر معنی ديگر ندارد يابه عبارت ديگر اين عمل ايپید يمی ساختن تروريزم وخراب كاری های جنايت بار خواهدبود كه د رحقيقت نه تنهابه كشور ميزبان سود به بار نخواهد ٱورد بلكه بستر مناسبی برای رويش د شمنان ٱشتی ناپذير وگروه های جديد تروريستی جنايتكارانه ايجاد نمود ه ناٱرامی های بيشتربه منطقه وجهان روی خواهد داد .چهارم كشور های ميزبان بايد مهاجرين يااتباع غير بومی خودرا كه باطی مراحل قانونی اسناد تابعيت رابدست ٱورد ه د رنقاط مختلف كشور شان مسكن گزين گرديد ه اند د رجمله شهر وندان خود بحساب ٱورد ه امكانات استفاد ه ازكليه تسهيلات ورفاه اجتماعی موجود د ركشور را، مساوی باساير ين فراهم نمايند تا بيدون احساس بيگانگی ٱهسته ٱهسته به جامعه وملت كشور ميزبان به حركت بيافتند . عد ه يی ازمها جرين كه امتياز اقامه دايمی راگرفته امامراحل اخذ اسناد تابعيت شان هنوز طی نگرد يد ه ، ازسهولت های تامينات اجتماعی واسكان برخوردارگرد ید ه اند بازمينه سازی برای ٱموزش كار مناسب مطابق توانائی جسمی وفكری ٱن ٱماد ه نمايندود رصورت امكان برای شان كار مهياوبه آن جذ ب گرد ند ، اشخاصيكه بنام cantektperson يعنی عضو ارتباط ازادارات مربوط بامهاجرين توظيف گرد يد ه اند تامشكلات ايشان راد رتماس بامقامات بالاتر حل نمايند ، تاجائیكه شنيد ه ميشود ، د ربعضی مواقع برخی ازهمين كانتیكت پرسون هادربرخورد بامهاجرين سبب ازيت ٱنان گرد يد ه اند مثلا گفته اند چراد رخانه تيلفون داری ، چراموترداری ، چراهرشب گوشت وپلو ميخوری ، پول اين مصارف را ازكجا ميكنی ،وازاين قبيل چراهای ديگر خيلی شنيد ه شد ه است ، بناء ً ادارات مسؤل رالازم است برای حمايت ازمهاجرين به ٱنها حق بد هند ،درصورتيكه ازمداخلات بيجای كانتيكت پرسون خود شكايت داشته باشند ، به كانتيكت پرسون ، توصيه به اصلاح شد ن ودست برداشتن ازچراگفتن های بيموردخود داری نمايند ، وظيفه ٱنهارا د ربرخورد بامهاجرين روشن ومشخص كرد ه به مهاجرين نيز طی نامه يی اطلاع بد هند تامهاجرين ٱ گاه شوند كه كانتيكت پرسون شان تاكدام حد ميتواند پای خود را دراز نماید . مهاجرانی كه هنوز تقاضانامه های شان تحت بررسی است ويا جواب منفی گرفته د رنتيجه اعتراض منتظر غور مجدد به پروسيژر مسئله مهاجرت خود هستند ،ازطرف ادارات مربوط به ٱموزش زبان رسمی محيط زنده گی مهاجرين د ركشور ميزبان وٱموزشهای مفيد ديگری كه ٱشنائی با خصايص جامعه را برای شان ٱسان مينمايد توجه معطوف گردد ، همچنان به ٱنها اجازه داد ه شود كه بتوانند روزهای رخصتی كاربكنند وپول اجرت ٱنرا خود بگيرند واگر د رروزهای رسمی كارميكنند به دولت بلاستینگ بپردازند ، د رچنين حالات مهاجرانیكه د ركمپ هازند ه گی مينمایند بكاروفعاليت عاد ت كرد ه نسبت تامين ارتباطات باكار فرمايان شان د رحركات واطوار ٱ نها تغيرات وارد ٱمد ه ذهنيت هائی برای پذيرش مناسبات موجود ، د ركشورميزبان ، د رنهاد مهاجرين ايجاد گرديد ه ٱ گاهی مطلوب ازكلتور وفرهنگ كشور ميزبان نيز بدست خواهند ٱورد كه زمينه های زود ترادغام شدن ٱنان را به جامعه فراهم مينماید .پنجم د رعد ه يی ازكشورها زمانيكه بعضی از مهاجران نسبت نارسابودن جواب های اینترويو ، ويامشكوك ومبهم بودن قسمتی ازگفته های شان ، مورد قبول واقع نگرد يد ه جواب رد ومنفی ميگيرند ، باٱنكه د رنتيجه اعتراض مهاجر و وكيل قانونی اش كه ازطرف دولت توظيف شد ه است د ركمپ د رحالت انتظار باقی ميماند وچه بساكه بعداً جواب مثبت واجازه اقامه دايمی ميگيرد ، به مجرد اخذ اولين جواب منفی ازٱموزش زبان محروم ساخته میشود بناء ًلازم است مهاجرين اگر جواب منفی گرفت به اميد اخذ جواب مثبت منتظر ماند ٱموزش زبان به ٱنها بايد قطع نگردد تاد رجريان دوران انتظار كه چند سال راد ربر میگيرد زبان را كاملا ياد بگيرد كه اگر تقاضای پناهند ه گی اش سرانجام پذيرفته شد ه ماند گار شد به خواند ن د رس ٱموزش زبان ضرورت نمیشود واگر نسبت عدم قبولی پناهند ه گی اش كه ازكشور بيرون ميرودزبان كشور ميزبانش را باخود مي برد واين يكنوع ترويج زبان وكلتور ميباشد كه به هيچ صورت به ضرر كشور ميزبان نمی باشد . والسلام

27/01/2006 ==== email : sasdolati@hotmail.com

تبصره سياسی

درباره ء پارلمان

سید احمدشاه دولتی فاریابی

پارلـمان ازلحاظ قانون گذاری وزمينه سازی برای جلوگيری ازحركات ناهنجاروايجاد شرايط همزيستی مسالمت آميزدركشوروفراهم نمودن امكانات عملی تساوی حوق كافه ملت بيدون تبعيض نژادی ، زبانی ، جنسی ومذهبی نقش عمده يی را ميتواند ايفابكند وزمپنه رابرای مشاركت ملت د رامور سياسی وساير عرصه های انكشافی وعمرانی كشور باوضع قوانين ميسر بگرداند ، اين مأمول وقتی برآورده ميشود كه اتحاد فكری و همبستگی ملی د رنهاد وكلای ملت كه ازهر قوم وزبان د رپارلمان كه خانه مشترك ملت گفته ميشود گرد می آ يند بوجود آمده بسوی قوام بيشتر باشگوفائی وبرومندی روبه تصاعد باشد .اماخدای نخواسته د ربين اعضای پارلمان كشور بجای همبستگی ملی وهمدلی ، زمينه برای رشد ريشه های د ير پای افتراق ونفاق وتفوق طلبی های نامطلوب وبلند پروازی های خصمانه عليه همديگرتوسط مداخله گران مغرض از درون وبيرون مساعد گرد د ، داغ ناكارآمدی وضد ملی بودن د رپيشانی چنين اعضايی د رپارلمان برای هميشه باقيمانده ، اينگونه افراد تفرقه افگن ، نه بحيث نماينده مردم ، بلكه بحيث گماشتگان مغرضان سياسی منحرف ضدملی معرفی گرد يده ، بصفت آد مان اغواگرومنفورملی شناخته خواهند شد وبه استفراغ توده های مردم بدل خواهند گرد يد .مردم افغانستان باتمام عقب مانده گی اقتصادی وفرهنگی ناشی ازازدوران رژيم های جبار استبدای شاهی وجمهوری كه داشتند د رجريان مبارضات وجنگ وجهاد د ر دودهه گذشته تجارب زيادی اندوختند وباتغير مكان ومحيط زنده گی شان د رافكار وذهنيت آنها ، تغيرات قابل ملاحظه يی بوجودآمد ، قد رت تشخيص دوست ازدشمن د رنهاد هريك ازاقوام وزبان افزايش يافت بخصوص اين تشخيص د رجوانان جنگ د يدهوعذاب كشيده افغانستان بد رجه بالاترازهر وقت د يگرمشاهده ميگرد د . نسل جوان كشور، اعم ازپسران ودختران ، سازنده گان آينده افغانستان اند ، بافراهم شدن زمينه تحصيلات وفراگيری ، باوجود مشكل آفرينی های بعضی اشخاص وافراد ناسالم ملی كه باكوتاه فكری های خود خواهانه شان ، بعضی اوقات بی مبالاتی هايی عمدی توام باسنگ اندازی هايی ، برای انسداد پيشرفت د رعرصه فرهنگ ، زبان ، اقتصاد وعلوم انجام ميدهند ولی نسل روينده وبالنده پرتوان كشور، علی الرغم اراده نابخردانه آنها ، ازهرگونه موانع عبور مينمايند وبرای رسيدن به اهداف عالی شان كه مسلح شدن بازره وافزار علوم وقرار گرفتن د رخدمت وطن وملت است به پيش می تازند .به اعضای پارلـمان ونمايبده گان ملت افغانستان جای افتخار خواهد بود كه باداشتن چنين نيروی توانمند جوان مجهزبامفكوره عالی خد متگزا ری به ملت وكشوركه بحيث نيروی لايزال وپوتنسيال ملی بالقوه درعقب شان بصفت پشتوانه قرار دارد ، ازتمام توان فكری وابتكار عمل برای استفاده معقول ازاين نيرو وپوتنسيال ملی د راه عمران وشگوفائی كشور ، باوضع قوانين ومقررات لازم ، امكانات استفاده رافراهم نمايند وآنهارا د رمسيرهای معينی كه منتج به خد متـگذ اری د رراه انكشاف وعمران كشور ورفاه اجتماعی گرد د سوق دهند .استفاده ازنيروی ملی د ركشور مانند استفاده ازكارد بُرا ئی است كه اگر به د رستی ود قت لازم ازآن استفاده نگردد بكار ضرر ميرساند . مايقين كامل داريم كه اعضای پارلمان افغانستان د رآغاز، باپيچيده گی به تاروپود افكار نامتجانس محيط كار وزنده گی روستائی وشهری شان باهمد يگر برخورد های هم آ هنگ نخواهند داشت ، همدلی وهمبستگی آنها ظاهراً مخدوش وناسالم به انظار متبلور خواهد شد اما باگذشت زمان تمام اعضای پارلمان د رنتيجه تبادل نظرهاوگفت وشنود ها، جروبحث ومناقشات ومشاجرات پيهم باهم اُنس خواهند گرفت وبه نقطه عطف يعنی به همبستگی ملی خواهند رسيد .وبا تا ثير پذ يری ازطرح ها ومفكوره همد يگر، روحيه برادری وبرابری د رآنها ايجاد وتقويه خواهد گرد يد ، منافع ملی رابر منافع شخصی ترجيح خواهند داد ، دست مغرضانی راكه بسوی شان برای تفرقه افگنی د راز ميشود ، بادست رد خواهند كوفت ، وچهره های اينگونه مغرضان تفرقه افگن را افشاخواهند نمود .صبغت الله مجد دی بحيث رئيس مجلس سنا، ومحمد يونس قانونی بحيث رئيس مجلس نماينده گان افغانستان كه هرد و، شخصيت شناخته شده وچهره های برازنده كشور اند با استفاده ازتجارب واندوخته های سياسی وحقوقی شان، به دميدن روح اخوت ، همدلی وهمبستگی ملی به اعضای پارلمان خدمات شايسته وارزنده يی را ايفا خواهند كرد . همان قسم كه ملت ازآنها توقع دا رد ، درراه عملی كردن خواسته های آن با وضع قوانين ومقررات امكانات بيشتری رابرای مشاركت ملت د رامور سياسی وعرصه های مختلف فراهم خواهند نمود ، قوانين ومقرراتی راكه قبل از افتتاح پارلمان تصويب ود رمنصه اجراقرار داده شده ازطريق كميسيون های مربوط يكايك زيربرسی ومداقه قرار داده به مواد مندرج آن كه جنبه های تمركز قدرت بدست يك شخص باشد تجد يد نظر خواهند نمود وجنبه های تمثيل اراده ملی راد رقوانين تقويه خواهند كرد .لازم به ياد آوری است كه صبغت الله مجددی رئيس مجلس سنا د رآغاز به قدرت رسيدن مجاهدين د ر۲۸اپريل۱۹۹۲مطابق به ۸ ثور۱۳۷۱شمسی رئيس جمهور افغانستان بود و محمديونس قانونی بعد از بوجود آمدن حكومت برهبری حامد كرزی درآغازسال۲۰۰۲ بحيث وزير داخله وبعدابصفت وزير معارف افغانستان موفقانه ايفای وظيفه نموده است . كاركنان راديو صدای جنبش ملی اسلامی افانستان پيروزی د رخشان رؤسای مجلسين پارلمان افغانستان را د رراه خد مـتگذاری به ملت ومملكت ازپروردگارعالم استدعادارند (ومن الله التوفيق)

نام گذاری جاده ها

سید احمد شاه دولتی

افغانستان كه امروز بابيش از شصت كشورجهان روابط ديپلو ماتپك دارد مسمی نمودن جاده هاوخيابانها ومحلات بنام شخصيتهای فرهنگی سياسی آنان بخاطر زنده نگهداشتن نام ايشان با عث تحكيم روابط كشور های متحابه باكشور ما افغانستان خواهد گرديد ، نام گذاری ها برای مشخص نمودن آد رس خانه ها واشخاص د رحوزه های مسكونی بمنظور فراهم آ وری تسهيلات پسته رسانی وامثال آن ونام گذاری جاده های منتهی به شاهراه عمومی برای ايجاد سهولت د رتشخيص سيروحركت ترافيك د رشهرهاد رهر كشور ازموضوعات مهم بشمار ميرود . متاسفانه د رافغانستان نسبت مسلط بودن حكومت های قبيله سالاری در قرون متمادی به آن توجه صورت نگرفته است ويا نام گذاری ها ی جاده ها ومكاتب بالاتر ازتعداد اعضا ی خاندان شاهی مطلق العنان بالا نرفته است ، د رباريان باكو تا فكری خاصيكه داشته اند غيرمسؤلانه كوشيده اند نام اعضای خاندان شاهی را به آنها بگذارند مثل ليسه ناد ريه ، ليسه بلقيس ، ليسه ملالی ، سينماز ينب ، مد رسه ظاهرشاهی وامثال آن .بناءُ بزودی به بن بست مواجه گرد يده از نام گذاری هاانصراف نموده اند . د رزمان رياست جمهوری سردار داود نيز اقدام به نام گذاری جاده هاشده د رقدم نخست جاده يی رابنام ۲۶سرطان كه تاريخ كودتاعليه رژيم شاهی بود مسمی كرد ند اما بزودی بنابه دلايلی كه افشانشد نام گذاری جاده ها معطل گرد يد .د رنخستين روز های به قدرت رسيدن رهبران حزب دموكراتيك افغانستان جاده يی رابنام جاده سه عقرب مسمی نمود ند وهمچنان د رزمان به قدرت رسيدن حفيظ الله امين شهر لشكرگاه را بنام نواب شهر وجلال آباد رابنام تلون شهر مسمی كرد ند . همپن قسم زمانيكه ببرك كارمل به قدرت رسيد جاده يی را بنام جاده دوستی افغان شوروی مسمی نمود. رژيم های بعدی نيز هر كدام نظر به سليقه های خاص خودشان بعضی نام گذاری هارا درمحلات وشهر ها انجام دادند اماديده شد كه هيچكدام ازين نام گذاری ها پايدار نماند .با انقطاع فرمان روائی آنهامنقطع گرديد واز حافظه ها فراموش شد .اين عمل نشان ميدهد كه نامگذاری به جاده ها، حوزه های مسكونی ، مؤسسات كلتوری ، هنری وفرهنگی ، ومكانهای مقدس مذهبی ازاهميت خاصی برخوردارا ست كه باروح وروان مردم وجامعه هم آهنگی نداشته باشد مانند غذای غير قابل قبول روحی وروانی مورد پذيرش واقع نميگرد د، پس ازتغير موقف ويا كنار رفتن رهبروكابينه اش ازقدرت ، اين نامهاونام گذاريها نيز متروك ومطرود ميگردد ، نام گذاری جاده ، خيابان ، پاركها ومحلات ديگر لزوما بعد ازتدوين برای صحه گذاری وتصويب به پارلمان كه نماينده های ملت اند برسد تا جنبه وخصلت دموكراتيك بخودگرفته ديرپا واز هرگونه تصورات ذهنی مبرا گردد، درغير آن نسبت دخيل بودن اراده نام گذاران ولو كه به تصويب شورای وزيران رسيده با امضای رئيس جمهورجهت اجرا صادر گردد جنبه غير دموكرا تيك وخصلت غير ملی خواهد دا شت كه مانند هر فيصله ديگر قبلی درمورد نام گذاری ها ازطرف مردم وملت مطرود خواهد گشت .نام گذاری حوزه های مسكونی ونمبر گذاری خانه هانيز برای فراهم آوری زمينه های پسته رسانی ارزنده است امااگر اين حوزه ها بنام شخصيت های ملی داخلی مسمی گردد

د رنظر داشت تعادل وتناسب اتنيكی ارزنده تر است . ختم

عبد الرحمن خان

دست پرورده روس د رخدمت انگليس

سید احمد شاه دولتی فاریابی

وقتي د رماه جون سال۱۸۶۳ ميلادي امير د وست محمد خان پسر پاينده محمد خان د رهرات فوت كرد شيرعلي خان يكي از۲۷پسرش كه وليعهد خوانده شده بود د ر۱۲جون ۱۸۶۳زمام امور كشور را بد ست گرفت كه افضل خان پسر د يگرامير دوست محمدخان د ربلخ مركز توركستان بحيث رئيس تنظيمه كار مينمود كه شبرغان وميمنه نيز زير فرمانش بود ، عبدالرحمن خان پسرافضل خان والی تخار وبدخشان و براد رافضل خان يعنی محد اعظم خان والی پكتيا بود كه برای تشيع. جنازه ومراسم خاك سپاری امير دوست محمد خان د رپهلوی ساير برادران واقران به هرات جمع شده بود ند شير علی خان بعد ازختم مراسم تعزپه داری به كابل عزيمت نمود محمد اعظم خان كه نمی خواست شيرعلی خان زمام مملكت را بدست بگيرد ازهرات براي افضل خان نامه نوشت وتقاضا نمود كه از شيرعلي خان اطاعت نكند اماافضل خان به امير شيرعلي خان بيعت نامه ارسال نموده امارت را به وي تبريك گفت و به وظيفه اش ادامه داد۰ امامد تی بعد ، ازدادن عوايد سرشار ماليات توركستان به حكومت اميرشيرعلی خان خود داری نمود ، محمد سرور پسرمحمد اعظم خان وجلال الد ين پسر وزيرمحمد اكبرخان توطئه قتل اميرشيرعلی خان را براه انداختند اين توطئه افشاگرد يد هر د وی آنها به بلخ وزرمت تبعيد شد ند بنا به د ستور اميرشيرعلی خان برای اجرای عمليات تصفيوی به زرمت سوقيات نظامی صورت گرفت د رهمين زمان بود كه محمد اعظم خان به قلمرو هند برتانوی فرار نموده تحت حمايه انگليس ها قرار گرفت و مبلغ سه هزار كلدار معاش ماهانه برايش ازطرف استخبارات انگليس تعين شد ه با دادن آموزش های لازم باتار ورسن شبكه جاسوسی دست وپای اورابستند ۰ اميرشيرعلی خان د رسال ۱۶۶۴م به بلخ لشكر كشی نمود تا با افضل خان رئيس تنظيمه توركستان كه ازدادن ماليه خود داری كرده بود تصفيه حساب بنمايد افضل خان كه بحيث رئيس تنظيمه با انصراف ازجنگ به براد رش اميرشيرعلی خان تسليم شده بود اورا حكم حبس داد عبدالرحمن خام والی تخار وبدخشان به بخارافرار نموده طرف الطاف اميربخارا قرار گرفته به آموزش علوم متداوله آنزمان واداشته شد۰ محمدعليخان براد رديگر امير شيرعلي خان كه والي قندهار بود نسبت بي اطاعتي از امير براي جنگ ماده گي گرفت ، د رسال۵ ۱۸۶م بين د وبراد ر جنگ آغاز گرديد بگفته مرحوم غبار مؤرخ مشهور افغانستان بخاطر تصفيه حساب دوبراد ر ۸۰۰۰ نفر بقتل رسيد ،محمد علي نام پسر امير شيرعلي خان نيز كشته شد ۰ ناامني هاهنوز فروكش نكرده بود كه انگليس ها نسبت داشتن رابطه هاي مخفي سازمان يافته باعبدالرحمن خان ، تصميم گرفت اورا ازبخارا خواسته بجاي امير شيرعلي خان كه خلاف ميل انگليس كار مينمود به قدرت برساند محمد اعظم خان معاش خور انگليس مؤظف گر د يد بهمكاري تعدادي ازمعتمد ين هند برتانوي ازراه چترال وارد بد خشان شده باعبدالرحمن خان رابطه بر قرارنمايد و دساتير حكومت انگليس رابه وي برساند .اعظم خان به اجرای دساتير انگليس مؤفق گرد يد ، عبد الرحمن خان بمجرد اخذ دستورباا ستفاده ازروابطی كه پدرش بامردم توركستان داشت ازبند ر كلفت وارد جوزجان شد وتبليغات رابراه انداخت كه برا ي جهاد عليه كفارآ مده است ، ازهمين سبب بزرگان اقوام بد ور او جمع گشتند وبه اتفاق محمد اعظم خان كاكايش باحمايت هشت هزا ر مردان مسلح كه همه آن جوانان اوزبيك ها و تركمن ها بو دند بصوب كابل حركت نمود ند، وقتي به كابل رسيد ند محمد ابراهيم خان پسر امير شيرعلي خان را كه وليعهد بود د رحرم سرا يش توقيف كرده كابل رااشغال كرد ند ، د رهمين اثنا۶۰۰۰ افراد مسلح قوم قزلباش كه تورك تبار هستند به ايشان پيوستند به قصد غزني وقندهار براه افتاد ند كه طبق نوشته حقيقت التوا ريخ د رمنطقه قره باغ غزني بالشكر چهل هزار نفري امير شيرعلي خان مواجه گشتند كه د رنتيجه جنگ خونين پنجهزار نفر ازطرفين كشته و۱۶۰۰ نفر زخمي ومعلول شد ند د رماه می سال ۱۸۶۶غزنی ازقبضه اميرشیرعلی خان خارج گشت هنوز جنگ پايان نيافته بود كه بزرگان اقوام د رغزني افضل خان پد ر عبدالرحمن خان را كه برا درش امير شيرعلي خان محبوس ساخته بود آزاد نموده اورا پاد شاه اعلام كرد ند ۰ افضل خان به كابل آ مده تاج پوشي نمود حكومت انگليس بلاد رنگ امارت افضل خان را برسميت شناخت زيراكه با پسرش عبدالرحمن خان وبرادرش محمد اعظم خان رابطه هاي محكم سري داشت پس ازغزنی قندهار نيز بدست جنگجويان افضل خان افتاد۰اميرشير علی خان به هرات رفت وازآنجا به بلخ آ مد باكسب حمايت ازمردم توركستان همراه بافيض محمد خان رئيس تنظيمه توركستان د رسال ۱۸۶۷بسوي كابل لشكر كشيد عبدالرحمن خان برای مقابله با آنهابا افراد مسلح خو يش حركت نمود ،د روادی پنجشير جنگ خونين اين دو لشكر آغازگرد يد ، يكهزاروهفتصد نفر بشمول فيض محمد خان د ر اپن جنگ كشته شد ند۰ ،اميرشيرعلی خان عقب نشينی نموده به هرات رفت محمد افضل خان د رماه اوكتوبر سال۱۸۶۷پدرود حيات گفت ، انگليسهاكه بالاي عبد الرحمن خان سرمايه گذاري نموده توسط محمد اعظم خان اورا رهنمائي ميكرد بعد از د رگذشت پد رش عبدالرحمن خان مصمم بود كه خود زمام امور رابدست بگيرد اما شايد به اشاره مقامات امپراتوري انگليس خود راعقب كشيد ، محمد اعظم خان معاش خور انگليس ، امير افغانستان اعلام گر د يد ۰ محمداعظم خان امير عبدالرحمن خان را براي تنظيم امور توركستان به شمال افغانستان اعزام نمود ۰ عبد الرحمن خان كه آدم كشي را تمرين مينمود بقول مرحوم غبار ۲۵۰۰ نفررابه بهانه هاي مختلف د رتوركستان اعدام كرد ازهمين سبب نام اورا قتال گذاشتند كه معني اش كشنده افراد زياد ميباشد ۰ عبدالرحمن خان كه براي شكار مخالفينش ازبلخ به شبرغان وبعد آ به ميمنه مركز ولا يت فار ياب امروزين رفته بود ازطرف امير محمد اعظم خان فرمان رسيد كه اورا به كابل خواسته بود تا بالشكر وفادار به اميرشير علي خان مقابله نمايد ۰ عبدالرحمن خان بلاتوقف به كابل رفت بين طرفداران كاكايش اميرشيرعلي خان شب نامه پخش نموده ازآ نها خواست تا ازاميرمحمد اعظم خان حمايت نمايند اماسران لشكر وفادار به اميرشيرعلي خان به جواب شب نامه اش شبنامه ديگري پخش نمود ند كه د ران نوشته شده بود : محمد عزيزخان پسر محمد اعظم خان يك عروس راكه به خانه داماد برده ميشد ازراه براي خود گشتانده است ،اميرمحمداعظم خان به مردم ظلم بيحد نموده است ۰ يك ملا كه د رمنطقه زمين داورهلمند يك عسكر را بخاطرتجاوزبالاي زنش، بعنوان دفاع از ناموس به قتل رسانيده بود محمد عمرپسرديگر محمد اعظم خان ا ين ملا را به دهن توب بسته به توپ پراند ۰ اين شبنامه بدست هرشخص كه رسيد برعليه محمد اعظم خان تحريك گرد يد به صف طرفداران اميرشيرعلي خان پيوست ۰ ازهمين سبب وقتي بين هواداران امير شيرعلي خان وامير محمد اعظم خان آ تش جنگ مشتعل گر د يد با اينكه محمد اعظم خان وعبدالرحمن خان ازحمايت انگليسها برخوردار بود ند شكست خورد ند وثابت گرد يد كه : مورچه گان گربكنند اتفاق + شيرژيان رابدرارندپوست ، كاملادرست بوده است۰محمد اعظم خان وعبد الرحمن خان بعد ازشكست به قلمرو هند برتانوي رفتند مد تي د روزيرستان ومناطق قبايل مانده برای اجرای پلان ديگر هرد و بسوي مشهد حر كت نمود ند ۰ محمد اعظم خان مصمم بود به نزد شاه فارس رفته باجلب حمايت او خود را به جنگ ديگر بمقابل اميرشيرعلي خان آماد ه كند ممكن دستور مقاماتي كه رهبري اين دو را بر عهده داشتند چنين بوده باشد ۰اما عبدالرحمن خان ياطبق دستور ويا بنابه اراده خودش ، ازمحمد اعظم خان جد ا گرديده راه آسياي ميانه را د رپيش گرفت كه بودن عبد الرحمن خان د ربخارا يا تاشكينت وبودن محمد اعظم خان د رفارس د ران زمان كه بين امپراتوري روسيه تزاري واستعمار انگليس رقابتهاي جيو پليتيك وكشوركشائي شد يد وجود داشت نزد انگليس بسيار مهم وارزنده به حساب مي آ مد زيرا كاريراكه اين د و بنام امير وشهزاده د رفارس وآسياي مركزي بنفع انگليس انجام داده ميتوانستند ازجاسوسان انگليس نژاد ساخته نبود ۰چنانچه د رسال ۱۸۴۲ميلادی پاد شاه بخارا دوجاسوس انگليس را اعدام كرده بود انگليسها قادر نبودند ازداخل آسياي مركزي ازنحوه فعاليت نظامي روسها وچگونگی مناسبات اميربخارا باروسها اطلاعاتي دقيق بدست بياورند ۰ روسها د رسال ۱۸۶۵شهرتاشكينت راكه توسط سي هزار مردان مسلح امارت خوقند محافظت ميشد اشغال كرده بود ۰ شهر تاشكينت د را ن زمان يكصد وپنجاه هزار نفوس داشت با شانزده كيلومترحصار امنيتي مرتفع اش كه ازسنگ وگل ساخته شده بود يكي ازمعمورترين شهرد رآسياي مركزي محسوب ميگرد يد ۰تاشكينت واژه اوزبيكي است قلعه سنگي معني ميدهد ۰عبد الرحمن خان اين بار مستقيآ زيرتربيه روسها د رتاشكينت قرار گرفت كه بعدآ اورا بنا به دلايلی به ثمرقند منتقل نموده زيرآموزش نظامی سياسی قراردا د ند ۰روسها اميد واربو د ند عبد الرحمن خان خادم خوبي د رآينده براي شان خواهد شد ازين سبب اورا زير تربيه گرفته علاوه اززبان روسي امورنظامي وتاكتيك هاي جنگي را به وي آ موزش داده بود ند ! ۰ در افغانستان اميرشيرعلي خان د رسال۱۸۶۸ بار د يگر بر تخت نشست به مشوره سيد جمال الد ين افغان ( متولد۱۸۳۸ ومتوفی ـ۱۸۹۶ميلادی)كه استادش بود به يك سلسله اصلاحات دست يازيد، جريده شمس النهار د ر۱۶صفحه انتشاريافت كه تبليغات براي بيداري ورشد شعورسياسي خواننده وشنونده نقش مؤثر ايفانمود ، د ران زمان سيد جمالدين افغان وديگران ازطريق مساجد ومجامع وعظ ونصيحت ميكرده اند كه هرآنچه مفيد است باسواد هابخوانند وبه اشخاصيكه هنوز به نعمت سواد دست نيافته اند بشنوانند ، ا مير شيرعلي خان كه د رصد د پيداكردن راهي براي دوستي با امپراتوري روسيه تزاري بود باصميميت واخلاص به گورنر جنرال روسيه د رتاشكينت د رمورد عبد الرحمن خان نوشت كه اورا د رحصارخود داشته باشد لقب گورنرجنرال هند كه بعد ازسركوب قيام های سراسرهند برتانوي د رسال ۱۸۵۳م لقب وايسرارا بحيث يك رتبه ولقب تشريفاتی از ويكتوريا ملكه انگلستان بد ست آورده بود با آگاهي از اين مطلب ازد ولحاظ مضطرب گشته بود ۰ اول اينكه با افشاي رابطه هاي خاص عبد الرحمن خان بامقامات انگليس ، او د رحيطه يك جاسوس دست پرورده انگليس باقي خواهد ماند كه به نفع انگليس نيست ۰ ثاني اينكه انگليسها تشويش داشتند كه مبادا عبد الرحمن خان از مسيراصلي اش كه خد مت به انگليس است دور شده بكام اژدهاي اهداف سياسي نظامي روسيه تزاري فرونرود كه زحمات انجام شده د ر اين راه به هد رخواهد رفت ود رآينده اوبحيث نوكر روس نقش هائي را بر ضد انگليس بازي خواهد نمود كه كاملا به ضرر انگليس تمام خواهد گر د يد ۰ ازهمين رو انگليسهابزودي پيشروي بسوي افغانستان را د رپلان توسعه طلبي خود گنجانيد ند وبا تـفهيم اينكه روسها امارت خيوه را درسال۱۸۷۳م اشغال كرده قصد حركت بسوي قاره هند را دارد موافقه سرداران قلات وكوئيته را د رمورد تا سيس يك پايگاه نظامي بازورزر گرفتند كه د ران وقت د رپشاور سيكها فرمانروائي داشتند ۰ هدف انگليسها مانند هر استعمارگر د يگركه به بهانه تامين امنيت وثبات وكمك به مردم وحكومت وارد قلمرو كشورهاشده براي رسيدن به اهداف پنهاني بعدي خويش باترساند ن ازحملات احتمالي اين ويا آن كشور پايگاه هاي قوي نظامي تاسيس نموده مردم وحكومت هارا بدام ميكشد پايگاه نظامي خويش را بعنوان حفظ امنيت منطقه د رمربوطات بلوچستان تاسيس نمود ۰ بعد ها پشاور وبلوچستان را اشغال نموده مستقيمآ زيرفرمان خود قرار داد ۰ ليتين وايسراي هند اخطاريه تهد يد آ ميزي را كه خواسته هاي انگليس را منعكس ميساخت عنواني اميرشيرعلي خان فرستاد كه د رمقد مه آن نوشته بود :افغانستان بمثابه دانه گندم د ر بين د وسنگ آسيا است بايد يا به روس تكيه كند يابه انگليس۰ د رغير آن تجزيه شود وازبين برود ، اگر اميرشيرعلي خان اين شروط راكه د رمتن اخطاريه تذ كار يافت نپذ يرد ، د ولت انگليس با د ولت روس ، مذاكره وموافقه خواهد كرد تا افغانستان از روي نقشه جغرافيائي جهان برداشته شود ومحوگر دد۰ اميرشيرعلي خان كه هنوز نتوانسته بود روابط د وستي باروسيه برقرارنمايد زيرتاثير اخطاريه انگليسها قرارگرفت باانگليس قرار گذاشت د رباره خواست مقامات انگليس غور خواهد كرد انگليسها كه احساس كرده بود ند ا ختارپه شان بالای شيرعلی خان تاثيربسزائی داشته است به اميراعلان جنگ داد ند تا اورابيشتر زير فشار قرار بد هند ۰ مقامات روسيه نيزكه اهداف خود را تعقيب مينمود ند د رسال ۱۸۷۷م هيئتي راكه متشكل ازده نفرمسلمانان و۲۵۰نفرمحافظين مسلح آنها بود از تاشكينت به كابل فرستاد كه منظورش اخذ موافقه اميرشيرعلي خان د رمورد بازكردن جبهه جنگ عليه انگليس ها بخاطر ورود به سرزمين قاره هند برتانوي بود ۰ جنرال كافمن رئيس تام الاختيارتاشكينت به اميرشيرعلی خان نوشته بود : اگرموافقت نامه همكاری باروسيه را امضانكند بطور فعال ازعبد الرحمن خان كه زير تربيه اش قراردارد بر عليه حكومت اواستفاده خواهد كرد۰ازطرف ديگربتاريخ ۱۴آگست وايسرای هند برتانوی به اميرشيرعلی خان نوشته بود د رنظر است هيئت انگليس جهت مذاكره روی مسايل ذات البينی به كابل اعزام شود۰۰۰۰ اميرشيرعلی خان گفته بود به مذاكره با انگليس ضرورت ديده نميشود ۰ شايد ازهمين سبب بوده كه جنرال استوليتوف رئيس هيئت روسيه د ر۲۴آگست همان سال با احساس خطرحملات انگليس به كابل ويابه دلايل دپگر به همين رابطه ازكابل به تاشكينت بازگشت واعضای هيئت برای كار بالای جزئيات همكاری های روسيه باامير شيرعلی خان د ركابل ماند ند ۰ به قول پيترهوپ كيرك مؤلف كتاب بازی بزرگ ، جنرال استو ليتوف رئيس هيئت روسيه به اميرشيرعلی خان گفته بود د رصورت لزوم سی هزار افراد مسلح را برای كمك به امير شيرعلی خان خواهد فرستاد ، وايسرای هند۰ بتاريخ ۲۰نوامبرهمان سال به اميرشيرعلی خان اولتيماتوم صاد رنمود كه انگيزه صدور اولتيماتوم راپذيرفته شدن هيئت روسها وعدم قبول هيئت هند برتانوی ازطرف اميرشيرعلیخان وانمود ساخته تاكيد كرده بود اگراميرنسبت اين اشتباهش از انگليس معذرت نخواهد عمليات نظامی عليه حكومت اوآغاز خواهد گرد يد ، ضمنآ به روسيه نيز اعتراض كرده بود ، اماوزارت خارجه روس د رجواب به اين اعتراض ، ازاعزام هيئت به كابل اظهار بی خبری نموده گفته بود موضوع را بررسی خواهد كرد، اميرشيرعلی خان د رماه جنوری ۱۸۷۸م هيئت عالی رتبه يی راتحت رياست سيد نورمحمد شاه فوشنجی به كلكته پايتخت هند اعزام نمود تاشرط نامه وايسرای هند را امضاوآنراقبول نما يد اماقبل ازامضای اين شرط نامه، بصورت مرموزی پدرود حيات گفت ، سه روزبعدعبدالله نام پسر خورد اميرشيرعلی خان كه وليعهد معرفی شده بود نيز فوت كرد اميرشيرعلی خان كه غرق مصيبت بود ، مقامات هند برتانوی اين مصيبت راپاشنه آشيل امير تلقی كرده به بزودی ۳۵۰۰۰عساكر تعليم ديده خودرابرای حمله به افغانستان آماده ساخته به اميرشيرعلی خان اعلان جنگ داد۰درهمين ا ثنا اميرشيرعلی خان به گورنرجنرال تاشكينت مراجعه نمود تاسی هزار افراد مسلحی راكه باتجهيزاتش به اميروعده داده بود ند به افغانستان اعزام نمايند امامقامات تاشكينت فصل زمستان را بهانه كرده به اميرشيرعلی خان مشوره داد ند كه عجالتآ با انگليسهاراه صلح ومصالحه را د رپيش بگيرد تا ازجنگ جلوگيری شود۰ انگليس ازيكطرف توسط جواسيس خود عليه اميرشيرعلي خان تبليغ مينمود كه اميرشراب مينوشد ،بامحارم شرعي اش معاشقه ميكند ، احكام قرآنرا قبول ندارد واز طرف ديگر د رصد د به قد رت رسانيدن عبدالرحمن خان بود كه از۱۲سال به اين طرف گاهی د رتاشكينت وگاهی د رثمرقند زيرتربيه روسها قرارداشت وازوي مطمئين شده بود كه باوجود قرارداشتن د رزيرتربيه روسها بدام آنها نيافتا ده وفاداري بي شايبه خود را به انگليسها حفظ كرده است ۰ انگليسها اين بار باخواهر عبدالرحمن خان كه شاه بو بو جان نام داشت رابطه برقرار نموده ، به وي تفهيم كرده بود ند كه به عبدالرحمن نامه بنويسد وبگويد كه انگليسها منتظرآمدن تو هستند وازتوحمايت مينمايند تا برتخت بنيشيني وزمام اموررابدست بگيري ۰ اين هدايت انگليسها بزودي به عبدالرحمن خان رسانيده شد ۰عبدالرحمن خان ممكن بامطالعه اين هدايت نامه انگليسهاكه توسط خواهرش به اورسانيده شده بود به هيجان افتاده بيدون ضياع وقت ازمقامات روس وبخارااجازه گرفت ۰ اين بار ازراه قلمرو امارت بخارا همراه محافظين مسلمان تحت فرمان روسها وارد خاك تخارستان گرديد وبه انگليسها نوشت من به رخصت واجازه جنرال كافمن حكمران تاشكينت عازم اين د يار شدم قصد د ارم باكمك ملت باخصم مصاف كنم ۰ عبد الرحمن خان بااين نوشته خود روس ها را اميد وار می ساخت كه با انگليسهامقابله خواهد كرد۰ به انگليسها وانمود ميكرد كه اين نامه بمثانه پرده سياهی است كه بالای رابطه های مخفيانه اش باانگليس انداخته شده است۰ مردم را اميدوار می ساخت كه عبد الرحمن خان بهتراز اميرشيرعلی خان كارخواهد نمود وبه رعايا مهربان خواهد شد ، اما عبدالرحمن خان با ا ين همه هوشياری اش د رباره منافع مردم وكشور فكر نميكرد تنها د رباره سيطره جوئی وتقويه موقعيت خاص خودش د رزيرچتر حمايت انگليس می اند يشيد وبا اين چهره چند بُعدی اش د رخدمت انگليس قرارداشت ۰ اميرشيرعلی خان به روايات تاريخی بتاريخ ۲۰قوس۱۲۵۶شمسی د راجلاس عمومی د ربارخود د ركابل اعلام نمود كه من به بلخ مركزتوركستان ميروم وازانجا به سن پطربورگ پايتخت روسيه تزاری سفر ميكنم موضوع تجاوزانگليس را مطرح ميسازم تا ازافغانستان د فاع نمايم ۰۰۰۰۰اين جملات بمعنی مطالبه كمك مالی ونظامی ازامپراتوری روسيه بخاطر مقابله باانگليسهابود ۰ وقتی اميرشيرعلی خان د راول جنوری سال ۱۸۷۸ميلادی با شش هزار افراد مسلح وعمله وفعله وارد بلخ شدهنوزاجازه ورود به قلمروروسيه وملاقات با تزار روسيه را د ريافت نكرده بود كه د راول حوت ۱۲۵۷شمسی مطابق ۲۰فبروری سال ۱۸۷۸م به عمر۵۶سالگی چشم ازجهان فروبست ود رمحوطه داخلی روضه آرامگاه خلپفه چارم مسلمانان درشهرمزارشرپف به خاك سپرده شد۰ اميرمحمد يعقوب خان دست نشانده انگليس د راول حمل۱۲۵۸ شمسی مطابق۲۱ ما ر چ ۱۸۷۸ميلادی محمد يعقوب خان پسراميرشيرعلی خان كه نسبت مخالفت پد رش با سياست تجاوز كارانه انگليس ازوی ناراض و د رصف خد متگاران انگليس قرارگرفته بود اميرشير علی خان برای توبيخ اورا به زندان انداخت ۰ د رهمين وقت بود سردار يحی خان پد رنادرشاه كه خسر يعقوب خان بود واورابه طرفداری از انگليس تشويق می نمود ازترس گرفتاری وزندانی شدن به قلمرو انگليسها به هند برتانوی فرار كرده بود اماوقتی امير شيرعلی خان پس از مد تی بنابه واسطه گری عده يی ازبزرگان يعقوب خان را اززندان كشيده بحيث زمام دار ورئيس تنظيمه كابل مقرر نمود يحی خان خسرش ازترس بكابل نيامد۰بعد ازفوت اميرشيرعلی خان به حمايت مقامات هند برتانویيعقوب خان بنام اميرافغانستان اعلام گرد يد ۰سردارمحمدخان لاتی ، سردار محمد حسن خان وسردار شيرعلی خان قند هاری كه بقول مرحوم غبار جاسوسهای رسمی انگليس بود ند د رجمله مقربين د ربار اوتوظيف گشتند كه بنام همكاری بااميرزمينه رابرای عملی شدن پلان های انگليس مساعد ميگردانيد ند ، سرانجام د راويل ماه جوزامقامات انگليس ، اميرمحمد يعقوب خان رارسمآ دعوت نمود ند وقتی امير به محل دعوت د رمنطقه گند مك باتعدادی ازاراكينش مواصلت نمود با تشريفات خاصی مورداستقبال مقامات انگليس قرار گرفت د رختم ضيافت وصحبت های به ظاهر دوستانه سواد معاهده واگذاری حدود بيست منطقه ، تخمين با د وميليون نفوس آن كه ازطرف مقامات انگليس تهيه وتد وين گرد يده بود پپشروی اميرمحمد يعقوب خان گذاشته شد امير نيز برای اينكه خود را شخص باپاس ودوست صميمی انگليس نشان بدهد و به آنها ثابت بسازد كه به انگليسها صد د رصد اعتماد دارد بگفته پيتر هوپ كيرك مؤلف كتاب بازی بزرگ د رحاليكه خلاف ميل انگليسها بالباس نظامی روسها ملبس بود بالب خندان ا ين معاهده راكه بنام معاهد ه گند مك ياد گرد يد امضاومهرنمود ، بااين عمل ساده لوحانه غير ديپلوماتيكش خط جدائی را بين ساكنين جنوب افغانستان بد ست خود كشيد وجلي ساخت كه تا امروز داد وفرياد های بهم پيوستن آنهاد رهيچ مرحله زمانی بصورت دايمی خاموش نشده است بگفته مولانای بلخی : بشنو ازنی چون حكايت ميكند ــــ وزجدائي هاشكايت ميكند۰ بقول نويسنده بازی بزرگ د روقت امضای معاهده گند مك كاكايش(سردار نيك محمدخان ، سردار محمد هاشم خان و سردار محمد طاهرخان) نيز د رپهلوی اميرمحمد يعقوب خان حضور داشتند ۰ سردار محمدخان لاتی به كيوناری گفته بود اگر امارت كابل به من داده شود هرگونه پيشنهاد شماراقبول ميكنم ، اما كيوناری گفته بود ترا مردم ميشناسند كه باما همكار استی ازهمين سبب نام ترا لاتی گذاشته اند مردم ازتو اطاعت نميكنند (ص ۶۱۰ بازی بزرگ ) ۰ بعد ازامضای موافقت نامه كند مك كيوناری سر افسرارشد شبكه استخبارات انگليس به كابل آمد ه د ر بالاحصاركابل مستقر گرد يد امر ونهی ومداخله د رامور افغانستان را شروع نمود مردم كابل به حمايت افراد مسلح حكومت افغانستان عليه انگليسها قپام نموده كيوناری وتمام انگليس هارا به قتل رسانيد ند بار وبستر آنهارا به آتش كشيد ند ۰ انگليسها بالشكر تازه دم ازراه جلال آباد به كابك هجوم آورده كابل را اشغال نمود ند به قول مرحوم غبار بتاريخ سوم اوكتوبرسال ۱۸۷۹م انگليسها اميرمحمد يعقوب خان را بنام اينكه جلوقيام مردم كابل نگرفته وازجان ومال افراد مسلح انگليس حراست نكرده د ستگيرنموده بالاحصار كابل راباتمام ذخاير سلاح ومهمات لوژيستيكی آن به آتش كشيد ند۰ ۱۲روزبعد انهدام كامل بالاحصاركابل را صاد ركرد ند ، د ربرخی ازنوشته های تاريخی آمده است كه انگليسها برای گرفتن انتقام وايجاد وحشت كه به اصطلاح امروز معادل به اعمال تروريستی قلمداد ميگرد د چهارچته كابل راكه بازار سرپوشيده نيز ياد مپگرد يد به آتش كشيد ند وبزعم خود خواستند د ركابل قيامت برپانمايندانگليسها د رماه دسامبرسال ۱۸۷۹م اميرمحمد يقوب خان راباتعدادی ازمامورين ارشدش به هند تبعيد نمود۰ بعد از دستگيری وتبعيد اميرمحمد يعقوخان به اصطلاح عوام كشور مانند د يگ بی سرپوش ماند وبه اصطلاح سياسی خلای قد رت بوجود آمد ۰مردمان جنگجوی افغانستان با شنيد ن اسارت امير محمديعقوب خان واشغال كابل وبه آتش كشيده شد ن بالاحصار وچهار چته كابل عليه انگليسها شوريد ند ۰ كاكه های كابل اميرمحمد يعقوب خان راكه پسراميرشيرعلی خان بود بچه شير ميگفتند از اسارت او بسيار متآ ثرگشته به تحريك مردم پرداختند ، سردارشيرعلی خان قندهاری كه د رخدمت انگليسها قرار داشت به نزد مقامات انگليس رفته گفته بود : قندهار به اختيار شما باشد به آنجا قوای خود را مستقر سازيد اما من بحيث رئيس تنظيمه قندهار كار ميكنم واجازه ميدهم خط آهن ازكوئيته به قندهار تمد يد شود ۰ د رآن وقت انگليسها بسيار آرزو مند بو د ند كه برای انجام سوقيات عساكر شان بخاطر مقابله سريع د رحين حملا ت احتمالی روسيه با استفاده ازترين وخط آهن بتوا نند آماده شوند وخط آهن را تاهرات احداث نمايند زيرا روسيه د رخاك توركمن ستان تامنطقه مرو سياه كوه كه د رزمان وزيرگل محمد مهمند بنام تورغندی نام گذاری گرد يد خط آهن خود را احداث كرده د رحال اكمال بود ، ليتين وايسرای هند برتانوی باعملی شد ن مواد مند ر ج د رمعاهده گند مك افغانستان را تجزيه شده وكاملا زپرفرمان خود فكر ميكرد وبامقامات لند ن طرح نموده بودكه كابل به اختيار سردار ولی محمد وقندهار به اختيار سردار شيرعلی قرار گرفته ازهم مجزاشود اما اشغال نظامی افغانستان د وام نما يد ۰ د رماه اوكتوبر۱۸۷۹ مقامات لندن به وايسرای هند هدايت دا د ند هرات به ايران داده شود ۰د رسال ۱۸۵۷ بين انگليس وايران پيمان عدم مداخله به قلمر و افغانستان امضاشده بود ، ايران علاقه وافر داشت هرات راقبضه نمايد ۰ مقامات لند ن به هدايت نامه شان به وايسرای هند نوشته بود شاه ايران آزاد است هرا ت رابصورت مشروط اشغال نماپد امانميتواند به هرات ادعای ارضی بكند ۰ افسر ونماينده هپچ د ولتی بجز انگليس به هرات ومناطق آن داخل شده نمپتواند (منظورش روسيه بود كه شاه ايران راتحت الحمايه خود قرارداده بود ) د رهدايت نامه تذ كار داده شده بود : آينده اگرهرات بصورت دايمی به ايران واگذار گردد فراه شامل آن نخواهد بود ۰ (ص ۶۲۱ تاریخ غبار )۰ شهر هرات ازد يد گاه روس وانگليس د روازه ورودی به قلمروهند برتانوی ارزيابی گرد يده برای اشغال آن ازهرد و طرف پلانهائی روی دست بود ۰ روسيه مستقيمابه هرات حمله نميكرد تا بالشكر امپراتوری بريتانيامواجه نشود ، انگليس نيز ازمد اخله مستقيم به هرات ومقابله باامپراتوری روسيه خود را دورنگهميد اشت اماتلاش مينمود با تشويق ايران كه تحت الحمايه روسيه قرارداشت جبهه جنگ راباهراتی هابازنموده بهانه ورود به ايران ويا هرات را بد ست آورده پلان های تعرضی بعدی خودرابه هرات ويا ايران عملی نمايد ۰ازجانبی هم بامشتعل كردن آتش جنگ د رهرات ميخواست چگونگی عملكرد نظامی وتاكتيك های جنگی روس هارا ارزيابی بكند وهمچنان ميخواست ميزان اشتياق شاه ايران رابرای تصرف هرات بالا ببرد تابه مقامات ايران ذهنيتی ايجاد كرده به آنها تلقين نمايد كه اشغال هرات بيد ون همكاری انگليس مقدورنيست وبه اين اساس تمايلات وابستگی ايران رابه روسيه كم وكمتر وبه انگليس بيش وبيشترسازد ۰ پاتينجر يك جاسوس حرفه يی انگليس كه د رماه آگست سال ۱۸۳۷ م برای جمع آوری اطلاعات ازاوضاع هرات به آنجا رفته بود كه د رآن وقت شهزاده كامران بر سرير قدرت بود ، يار محمد خان شخص مقرب د رباراوبود كه بسيار صلاحيت داشت ، پا تينجربه مشوره يك داكتر هراتی كه ۷سال قبل يعنی د رسال ۱۸۳۰م د ركلكته پايتخت هند برتانوی باوی آشناشده بود به د ربار يار محمد خان راه يافت ۰اين زمانی بود كه ايرانی هاباحمايت روسها قصد اشغال هرات را داشتند ۰ پيتر هوپ كيرك د ركتابی بنام بازی بزرگ بانقل ازچشم د يد های پا تپنجر كه د ركتابی بنام تاريخ جنگ افغانستان توسط سرجان كی(Sarjanky ) تاليف شده بيان كرده است :اگرچه هراتی های سواركار حملات ايرانی هارا د رگذ شته هابه موفقيت عقب زده بود ند اما اين بارشاه ايران باور داشت كه جنرال روسی وقطعه مشتمل ازروسهای مقيم د رايران د رجنگ هرات حضور دارند دست شاه ايران رابلند خواهند كرد ۰ هرات د راين جنگ مد ت ده ماه د رمحاصره ماند وجنگ دوام يافت ۰افغانها د رهرات بالای هرانچ ارض خود ميجنگيد ند ۰ يارمحمد خان وزير مقتـد رشهزاده كامران د رهرات ، جنگجو يان راتشويق مينمود وقتی كه د شمنان راكشتند سرهای آنهارا بريده به د ربار بياورند وجايزه بگيرند۰ ده هاسرهای بريده ازكشته شده های جنگ د رهرات بالای ديوار هاقطار چيده شده بود تا د شمنان بدانند كه غلبه بر افغانها بزور شمشير و يراق آسان نيست ۰ ايرانی هازمانيكه افغان هارا به قتل ميرسانيد ند اول گوش آنهارا می برپد ند بعد شكم آنهارانيز مي د ريد ند واين وحشت ازهردو طرف تاختم جنگ ادامه داشت ۰شهر هرات د رآنزمان هفتاد هزار نفوس داشت كه ازشهر های پر نفوس بحساب می آمد د ريك جنگ خونين كه مورال جنگجويان هرات پائين آمد ه بود وزير يارمحمد خان سوته راگرفته آنهائی راكه د رجنگ سستی ازخود نشان داده قصد فرارداشتند تهد يد وبه جنگ تشويق مينمود بناءً همه بر مواضع دشمن تاختند ايرانی هامجبور به فرار گشتند ۰ بگواهی تاريخ د ر۱۹جون ۱۸۳۸م قطعات برتانوی د رجزيره خارك د ردهانه خليج عربی كه فعلا خليج فارس گفته ميشود مستقرگشتند ، شايعاتی د رتهران ازطرف مؤظفين ومبلغين انگليس پخش گرد يد كه انگليسها مستقيماً به فارس حمله ميكنند ۰ به تعقيب آن يكی ازمامورين ارشد استخبارات انگليس نزد شاه ايران آمد وبالحن هوشدار دهنده اظهار داشت : حمله برهرات به كمك روس د رحقيقت تلاش برای ورود به قلمرو بر يتا نيا د رهند است واين برای ما قابل قبول نيست ۰ چند روز بعد شاه ايران چارلزاستوارد، مامور نظامی مؤظف انگليس را خواست وگفت :ماباتمام تقاضای حكومت بر يتا نيا موافقه داريم ، ماجنگ نميكنيم ، ماد رحقيقت نميخواستيم اينجا به جنگ هرات بيائيم ۰شاه ايران د رمحاذ جنگ د رمقابل هرات د رقرارگاه نظامی خودش بود ۰ اين گفته شاه ايران بدان معنی بود كه روسها اوراتشويق به اغاز جنگ درهرات كرد ند ۰ د رسال ۱۸۳۹افسران روسيه ازايران به سن پطربورگ رفتند كه د رآنزمان پايتخت تزار روسيه بودامپراتور روسيه د رآن وقت آرزو داشت تمام جهان رافتح كرده به آن فرمان براند ۰د رنوشته های برخی ازافراد فرانسوی وانگلپسی كه د رآنزمان بنام سياح وتوريست به قلمرو امپراتوری روسيه سفر نموده اند آمده است : روس ها ميخواهند بزور نيروی نظامی خود كشور های قرب وجوار خود رااشغال نمایند۰ د ركتاب بازی بزرگ آ مده است باوجود آنكه امير دوست محمد خان فرمان بردارانگليس بود اما انگليسها ميخواست شخص فرمان بردار تر ديگری راد رافغانستان به قدرت برسانند ۰ ميكناتن سكرتر امور مخفی وشعبه سياسی كلكته مركز هند برتانوی كه شرق شناس برازنده ومسلط بزبانهای فارسی ، عربی، هندی وانگليسی بود شجاع الملك مشهور به شاه شجاع رابه پاد شاهي افغانستان پيشنهاد كرده تاكيد كرده بود بشرطی كه اوازادعای ارضی بر پشاور انصراف نمايد ميتواند بحيث اميرافغانستان نسبت به امير دوست محمد خان بهتر به نفع انگليس كار نمايد زيرا اوثابت كرده است كه به انگليس وفادارتر از هر شخص د يگر است ۰ د رآنزمان انگليسها برای رسيد ن به اهداف شان اول تهد پدات وشايعات حمله واشغال رابراه مي انداختند واكنش هارا توسط جواسيس شان جمع آوری كرده د رصورت جدی بودن مقاومت هابه لفاظی ها وتبليغات ادامه ميد اد ند ، دست به عمل نميزد ند ۰ وبادادن رشوت ووعده حمايت دايمی برای حفظ اتوريته بزرگان آنهاراميخريد ند،اين سياست استعماری هنوزهم جزء سياست كشور های توسعه طلب هست ۰چنانچه د رآغازحمله به افغانستان د رماه اكتوبر۲۰۰۱ميلادی مامورين سيا با ميليون هادالر وارد تاجكستان شده باجنرال فهيم وديگران برای جلب همكاری جدی وبی شايبه آنها به معامله خريد ورشوت دادن دست يازيد ، احمد رشيد نويسنده پاكستانی نوشته است :برای اشغال شمال افغانستان ، تركی الفيصل رئيس استخبارات عربستان سعودی ۴۰۰عراده موتر پيكپ برای انتقالات سريع افراد به اختيار طالب هاقرار داد واداره استخبارات پاكستان نيزدوميليون كلدار را برا تهيه واكمالات مواد لو ژيستيكی به طالبان داد ۰ طالب هاتعدای از قوماند ان های ناراض جنرال دوستم را خريده با جنرال ملك وهوادارانش ائتلاف كرده بتاريخ ۱۲مارچ ۱۹۹۸فارياب راقبضه كرد ند ، يكصد تانك چين دار ، د راختيار شان قرار گرفت ۸۰۰سربازقوای جنرال دوستم رابه كمك همكاران جد پدشان د رفارياب دستگير نمود ند كه بعداً اكثر آنان تيرباران شد ند ۰ د رنتيجه رشوت دهی وخريد افراد د راول ماه آ گست ۱۹۹۸شبر غان رااشغال نمود ند ۰دوستم وقتی د يد عده يی ازقوماندان هاپش فروخته شده به صف طالبان پيوسته اند، ازجبهه جنگ خودراكنار كشيد ه به تاشكينت رفت وبعداً به توركيه سفرنمود ۰طالبان باكمك جنرال ملك وقوماندان های خريد كرده اش بسوی مزار شريف حركت كرد ند بتاريخ ۸ آگست ۱۹۹۸مزارشريف رااشغال نمود ند ، طبق شايعات طالبان اكثر قوماندان هائی راكه خريده بود ند آنهارا بنام غلام های خريده شده ياد ميكرد ند به قتل رسانيد ند ،وقتی اين قوماندان ها به طالبان ميگفتند ماكه بشما همكاری كرديم ماكه گناه نداريم طالبان به آنها ميگفتند شماهاكه مد تهابادوستم بوديد بخاطر پول بما پيوستيد كدام روزد يگر بخاطت پول به كسی ديگر پيوسته بماهم خيا نت خواهيد كرد لهذا شما بايد كشته شويد تاد يگر خيانت كرده نتوا نيد ۰ اد رشيد د ركتحما بش نوشته است :به اساس تخمين اورگان های ملل متحد وصليب سرخ د رماه جولای وآگست ۱۹۹۸د رمزار شريف توسط طالبان بين پنج تاشش هزار نفركشته شده كه به تخمين من اين تعداد كشته شده ها بين شش تاهشت هزار نفر ميباشد علاوتا د رمسير پيشروی طالبان ازميمنه تا مزار شريف قتل عام اوزبيك ها وتاجيك هانيز توسط طالبان صورت گرفته است (ص۱۱۲طالبان تاليف احمد رشيد پاكستانی ) ۰طبق نوشته های تاريخی د راواخر ماه اوكتوبر ۱۸۵۶مد ت كوتاهی هرات بدست ايرانی ها افتاده بود ۰د رماه دسامبر همان سال برای تحت فشار گذاشتن شاه ايران ، انگليس ها منطقه بوشهر ايران را تصرف كرد ند ۰ استعمار گران وتوسعه طلبان برای حفظ سيطره ويا بخاطر رسيد ن به اهداف سياسی ونظامی شان د ست به مانور های گوناگون ميزنند و باپيش اند اختن تبليغات فريبنده بنام احيای دموكراسی توسط اجپران شان دست به كارهائی ميزنند تا مردم اميد وار شده منتظر بمانند وبه خشونت روی نياورند ۰ مثلا :د رسال ۱۸۵۳د رسرتاسر هند شورش هائی برضد اجراات اسارت بارانگليس صورت گرفت ، انگليس ها كه نميتوانستند باعمليات نظامی اين شورش های عموی راكه شكل قيام استقلال طلبی را دا شت خاموش نمايند به نيرنگ وحقه بازی دست زد ند واعلام نمودند كه بنفع ملت هند قانون اساسی راتغيرميد هند ۰ سرانجام قانون اساسی هند را تاحدی تغيرداد ند قد رت را ازكمپنی گرفته به سلطنت داد ند ۰ شورای مشورتی ۱۵عضوی ايجاد نمود ند كه هشت عضو آن توسط شاه وهفت عضو آن توسط كمپنی انتصاب ميگرد يد كه د رماهيت امر هيچ چيز به نفع ملت هند تغير نكرده بود ، مثليكه انتخابات رياست جمهوری وپارالمانی د رافغانستان همراه باتقلبات وتخلفات آغاز وانجام شد كه د رمورد تقسپم قدرت سياسی وتامين عدالت اجتماعی مطابق به اصول دموكراسی به نفع مرد مان معذ ب كشور گامی برداشته نشد۰ وقتی قانون اساسی هند تغير داده شد نام گورنرجنرال هند به وايسرا مبدل گرد يد كه ازلحاظ محتواهيچ فرقی نداشت ۰ برای مردم هند چه فرق ميكرد كه نام حاكم شان گورنر جنرال باشد ويا وايسرا۰ د رقانون اساسی تجد پد نظر شده هند سرافسران هندی متهم به دلسوزی به هموطنان شده ازسمت های د رجه اول به د رجه های پائينترتنزل داده شده صرفاً برای پست های كليدی نظامی افسران انگليسی الاصل وپاافسران اروپائی نژاد ی كه كشورشان زير فرمان امپراتوری انگليس قرارداشت بصورت مشخص د رنظر گرفته شد ند مخصوصاًتمام قوای توپچی بايستی انگليس می بود ند۰ همين امر سبب شد پيشگا مان ملت هند انگليسهارا متهم به اعمال تبعيض نژادی كرده تنور مبارزه با استعمار را داغتر نمود ند ۰ممكن است تاثيرات منفی حركت نژاد پرستانه مقامات بر يتانيا بوده است كه حتی وقتی د رسال ۱۸۶۴امير خيوه مخفيانه از انگليس تقاضای كمك وحمايت د رمقابل روس ها نمود انگليس ها نسبت نامطمئين بودن ازاوضاع داخلی هند تقاضای امير خيوه را باخاموشی مسكوت گذاشت ومقابله باروسيه را به نفع خود ند يد ۰زمانيكه روسها د رماه می سال ۱۸۶۸ثمرقند را اشغال كرد سرجان لارنس وايسرای جديدالتقررهند بامقامات مربوط طرح كرده بود به روسهاهوشدار داده شود به امور افغانستان وهر كشوری كه باهند مرز مشترك دارد مد اخله نكند ،آسيای ميانه بين روس وانگليس تقسيمات شود وتاكيد كرده بود باصراحت گفته شود : اگر روسيه با اين طرح مخالفت ويابی اعتنائی نمايد د راروپاوآسيا د رجنگ باانگليس مواجه خواهد گرد يد ۰ چنانچه گفته آمد يم انگليسها د ريك معامله خطر ناك جيو گرافيك باروسها كمربه تجزيه افغانستان بسته د رصد د روی دست گرفتن پلان های تغيرنقشه افغانستان وجهان بود كه شير مردان ودلاوران افغانستان به ابتكار وفد اكاری محمد ايوب خان وحفيظ الله خان ناپب سالار د رهرات جهاد عليه انگليس هارا اعلام نمود ند سردار محمد ايوب خان باافراد جنگی وغيرتمند خود بتاريخ ۲۰جولای ۱۸۸۰ به دشت ميوند قندهار رسيد كه انگليسهابه همكاری سردار شيرعلی خان جاسوس انگليس كه بحيث رئيس تنظيمه قندهار گماشته شده بود بايك فرقه ۱۲هزار نفری وضع الجيش گرفته بود ند ۰مدت يكهفته د ردشت ميوند جنگ بين حق وباطل جريان دا شت اماروز ۲۷جولای قوای انگليس شكست خورده ازمجموع لشكرش بقول مرحوم غبار ۲۵نفر زنده مانده بود كه آنهم باشيرعلی جاسوس باتغير لباس ازمحاذ جنگ مخفيانه فرار نموده بود ند ۰ د رهمين جنگ ميهنی د رمنطقه ميوند بود كه ملالی دوشيزه نوعروس همراه با تعدادی ازقهرمان زنان عاشق حفظ وحدت ملك وملت وعظمت واستقلال طلبان كشور بحيث پرستار ، آذ وقه رسان وامثالهم د رجنگ ضد استعمار فعالانه شركت ورز يده بود ند زمانيكه علم بردار جنگ كشته شد ملالی به سرعت علم جنگ را بد وش كشيد وبرای تشجيع هم رزمانش اين لندی حماسی را باصدای رساخواند : خال به د يار له وينو كشيژ د م ــــــ چه شينكی باغ كی گل گلاب وشرموينه كه په ميوند كی شهــيد نشوی ــــــ خدای ژو لاليه بی ننگی ته دی ســا تنه مبارزان ملی پس ازشكست كامل وفرار ۲۵نفر زنده انگليس ازجنگ ميوند مدت ده روز به انجام مراسم تد فين وتعزيه شهدای جنگ مصروف شده بعد اً شهر قندهار وپاپگاه انگليسهارا به محاصره كشيد ند سران انگليس د ركابل پس ازمذاكرات مخفی با عبد الرحمن خان كه مدت ۱۲سال زير تربيه روسها قرار داشته وفاداری خود را به انگليسها حفظ كرده بودازين سبب انگليس ها اورا برای به قدرت رسانيد ن به كابل خواسته بود که باحماپت او به قندهار سوقيات نظامی را انجام داد ند وطوری وانمود كرد ند كه گويا د رمورد سوقيات نظامی به قند هار از عبد الرحمن خان امير آ ينده افغانستان اجازه گرفته اند وازراه قندهار به كو ئيته ميروند يك خط فرمايشی نيز ازعبد الرحمن خان گرفتند تاد رعرض راه كابل قندهارافراد مسلح ضد استعمار وانگليس بالای آنها حمله نكنند ۰ جنرال براپمر قوماندان عمومی قوای انگليسها برای مصؤن نگهداشتن محاصره شده گان د رقندهار، ما د ركلان سردار شيرعلی جاسوس انگليس راماد رخوانده و به اوسخنانی را ياد داده به نزد سردار ايوب خان فرستاد ۰ سرلشكر مبارزين هراتی يعنی غازی محمد ايوب خان فاتح مپوند اورا پذ يرفت ، اين پيره زن گفت :انگليسها ميگويند چهل روز برای شان وقت داده شود تاقوای انگليس باروبستره خود راجمع كرده بسوی كوئيته حركت نمايند ۰ باآنكه مبارزان ضد استعمار واستقلال طلب هراتی، اصرار نمود ه بود ند كه انگليسها بهانه وفرصت طلبی مينمايند تاخود رابرای جنگ د يگر آماده بكنند ممكن است منتظر رسيد ن قوای تازه نفس ازكوئيته ياجای ديگر باشند بناً بيد ون فوت وقت هرچه زود تر دشمن كوبيده شود اماسردار ايوب خان زير تاثيرات رگه های ناسيوناليستی قرار گرفته تقاضای انگليس را اززبان اين پير ذ ال پذ يرفت وحمله بالای انگليس رابه تاخير اند اخت ۰ لشكرانگليس كه د رهشتم آگست ازكابل بخاطر شكستن محاصره قندهار بعد ازتفاهم با عبدالرحمن خان حركت كرده بود ود رعرض راه به هرگروه مخالف انگليس مواجه ميگرد يد خط وموافقه عبد الرحمن خان را نشان ميد ا د ، به همين سبب بيد ون جنگ ومقابله به سرعت ، لشكرش با كار وان شتر وقاطر به قندهار رسيد بتاريخ ۲۸ماه آگست ۱۸۸۰بالای افراد مسلح تحت فرمان سردار ايوب خان حملات خود را آغازكرد واعلام نمود كه اميرآ ينده افغانستان عبدالرحمن خان است ۰فاتحان ميوند كه تاب مقابله بالشكر تازه دم انگليس را ند اشتند مجبوراً عقب نشينی كرده قندهار را ترك گفتند وجانب هرات رفتند ، ازطرف قشون انگليس شهر قندهارمجدداً به گماشته های ديگرانگليس يعنی به سردار شمس الدين خان وسردار امير محمد خان نماينده های عبالرحمن خان سپر ده شد كه د رحقيقت انگليس ها عبد الرحمن خان رانماينده خود می انگاشتند ۰ هوپ كيرك مؤلف كتاب بازی بزرگ نوشته است :وقتی د رنتيجه توقيف شدن امير محمد يعقوب خان واشغال كابل توسط قوای انگليس ، شورش ها د رهر گوشه افغانستان آغاز گرد يد انگليسها عبدالرحمن خان را ازقلمرو روسيه به كابل خواستند ۰ جنرال كافمن گورنر جنرال تاشكينت از عبد الرحمن خان تقاضاكرده بود قبل از اينكه انگليسها كسی را د ركابل نصب نما يند بحيث مدعی تاج وتخت وارد ميدان شود ۰عبد الرحمن خان باتعد ادی از گماشته های جنرال كافمن نماينده باصلاحيت تزار روسيه د رتاشكينت د ر۱۸۸۰وارد شمال افغانستان شد كه باتفنگ های روس مسلح بود ند ، جنرال كافمن به عبد الرحمن خان گفته بود : د رصورت ضرورت تعداد بيشتر افراد مسلح رابه كمك وی خواهد فرستاد ۰ كافمن فكرميكرد د رصورت به قدرت رسيد ن عبدالرحمن خان ، انگليسها به حمايت مردم ازافغانستان اخراج ميشوند نقش روسيه برجسته ميگرد د۰ بتاريخ ۲۲جولای عبدالرحمن خان متولد سال ۱۸۴۰ به حمايت اقوام مختلف توركستان زمين وارد منطقه پروان شد گرد هم آئی بزرگی هزاران نفر ازمبارزان ضد استعمار وكلونياليزم تشكيل گرد يد كه د رنتيجه مشاركت كننده گان اين گرد هم آئی عبد الرحمن خان را امير خود خواند ند ، انگليسها د رحاليكه ازبه قد رترسيد ن غبد الرحمن خان كه جاسوس شان بود خورسند بود ند ازسوی ديگر غند نظامی انگليس د رپروان ظاهراً مصروف آماده گی های لازم برای يك جنگ احتمالی بود ند مجاهد ين كه ازوابسته گی عبدالرحمن خان ونوكر انگليس بودن آن مطلع نبود ند آماده حمله بالای قرارگاه انگليسها بود ند كه د راين وقت ممكن است به اشاره عبدالرحمن خان ويا با د رايت خود انگليس كه اوضاع را قوياً ود قيقاً زيرنظر داشت طی نامه يی امارت افغانستان را به وی تبريك گفت وبرايش آرزوی موفقيت نمود ۰عبدالرحمن خان پس ازوصول نامه انگليس د ريك صحنه سازی د راماتيك به افراد مسلح وغير مسلحی كه د راطرافش صف بسته بود ند طی بيانيه يی گفت اكنون كه انگليسها تاب مقابله بامجاهد ين استقلال طلب را د رخود ند يده بر تصميم شماكه مرا بحيث امير افغانستان قبول نمود يد صحه گذاشته وحتی تبريك نامه بما فرستاده گوياكه مرابه صفت اميرافغانستان به رسميت شناخته است جايی برای مقابله با انگليس نميماند ،من بامقامات انگليس گفتگو خواهم كرد تا توافقات خروج انگليس ازكابل وسايرمناطق افغانستان را به فرصت به امضابر سانيم ۰غريو شاد مانی ازمردم بی خبر ازهنرهای سياسی ود غلبازی ها فضاراپرساخت ، دهل وسرنا بعنوان پيروزی برانگليس نواخته شد ، عبدالرحمن خان بالشكرقومی كه د رحقيقت اعتبار وعزت عبدالرحمن خان راد رنزد انگليس بالا می برد بسوی كابل براه افتاد ند ۰ بقول نويسنده بازی بزرگ انگليسها طی نامه يی متن معاهده اسارت بار گند مك را به عبدالرحمن خان نوشته وموافقت اورابه خط وقلم خودش قبلا گرفته بود ند ۰عبدالرحمن خان قبلابه انگليسهاتعهد سپرده بود با هيچ قدرت خارجی به استثنای بريتانيا روابط قايم نميكند ، عبد الرحمن خان كوشش مينمود د رظاهر خود را مبارزمستقل ضد انگليس نشان بدهد تا متهم به وابسته به انگليس ودست نشانده بر يتانيا نگرد د۰ د رجنگ ميوند عبدالرحمن خان از انگليسها حمايت كرده بود ۰ مرحوم غبار نوشته است :زمزمه جهاد عليه انگليس د رماه مارچ آغاز گرد يده بود ،عبد الرحمن خان كه ازقلمرو روسيه ازراه تخارستان به افغانستان بر كشته بود مردم فكر مينمو د ند كه او عليه انگليسهاجنگ خواهد كرد ازرازپشت پرده مطلع نبود ند سردار محمدايوب خان ازهرات به عبدالرحمن خان خط نوشته بود ما ازهرات به قندهار حمله ميكنيم وتوباجلب همكاری توركستانی ها بكابل حمله نما۰۰۰ اماعبدالرحمن خان با ضاپع كردن وقت كه به نفع انگليس تمام مپگر د يد د رجواب ايوب خان نوشته بود :د شمنی با انگليس به نفع افغانستان نپست ۰ چنانچه امير شير علی خان بر ضد انگليس قرار گرفت ازبين رفت ماوشما بايد راه آشتی با انگليس را د رپيش بگيريم ۰ مرحوم غبارد رجای ديگر نوشته است مستوفی حيبب الله خان كه نزد انگليس بندی بود به غلام حيد رخان سپهسالار توركستان د ر بلخ وهمچنان برای ملامشك عالم و جنرال جان محمد خا ن، د رغزنی مخفيانه نوشته بود : عبد الرحمن خان باانگليسها سازش دارد قابل اعتماد نيست بايد جلو او گرفته شود ۰اما جاسوسان انگليس بامصر ف بيست هزار كلدار نامه مستوفی راد رغزنی بدست آورده بود كه به دونفر مطلوبش نرسيد، اما نامه كه به بلخ فرستاده شده بود بد ست غلام حيد رخان سپهسالار رسيده بود ۰اما مردم توركستان بی خبراز وابستگی عبد الرحمن خان به انگليس بنام رهبرجهاد كمر به حمايت ازوی بسته بود ند كه ازهمين سبب غلام حيد رخان سپهسالار كاری بر ضد عبد الرحمن خان نتوانسته بسوی بخارا متواری گشته بود ۰(ص۶۳۳ ــ تاريخ غبار ) ۰ ميرغلام محمد غبار مؤلف افغانستان د رمسيرتاريخ باياد آوری ازپيروزی های مجاهد ين د رجنگ ميوند بر قشون انگليس وعمل خائينانه عبدالرحمن خان نوشته است :عبد الرحمن خان باسپاه قوی كه داشت ميتوا نست شرايط فايقه خود را به انگليس هاتحميل بكند كه نكرد ، صرف برای دست يابی به تاج وتخت آنچه د رمتن معاهده گند مك كه به امير محمد يعقوب خان تحميل شده بود به خوش خود آنرا پذ يرفت ،وقتی بر تخت نشست وظايف صد راعظم ، وزيرداخله ،وزير خارجه ، وزيرد فاع وساير كار های مهم د ولتی را خود به عهده گرفت ۰ازهمين سبب د رد وره استبد ادی او اشخاص مطيع ، مداهنه گوی، متكی به امير، پرورده شد ند۰ازاين نوشته گلايه آميزمرحوم غبارمستفاد ميگرد د كه اوباوجود آنكه نقل قول هايی را ازمحد ثان د رمرد وابستگی وجاسوس انگليس بودن عبد الرحمن خان د رتاريخ ثبت نموده اما خود متيقين نبوده است كه عبدالرحمن خان آنقد ر به وطن ومرد مي كه ازوی حمايت داشتند خيانت نمايد و وطن فروشی بكند د رغير آن ازيك جاسوس انگليس كه مد ت د وازده سال زير تربيه روس بوده وفاداری خود رابا انگليس حفظ كرده بود گلايه نميكرد ۰ هوپ كيرك نويسنده بازی بزرگ نگاشته است :عبدالرحمن خان پس ازبه قدرت رسيد ن نوشت من قاد ر نبودم دوستی خود را باانگليسها علنی بكنم زيرا مردم من جاهل ومتعصب هستند اگر تمايل خود رابه بريتانيانشان ميدادم مردم مرافرنگی ميگفت ،بريتانيا ادا ره كابل را به امير عبدالرحمن خان سپرد قوای خود را ازكابل بيرون برد (ص۳۵۹ بازی بزرگ)۰ انگليس ها د رمورد تخليه قند هار مترد د بود ند ،بعضی ازليد رهای نظامی وملكی انگليس معتقد بود ند اگر قندهار تخليه شود قوای روس باهمكاری غازی ايوب خان فاتح ميوند هرات را اشغال نموده به قند هار داخل خواهد شد واينها احتمالا اشخاصی بود ند كه به عبدالرحمن خان اعتماد نداشتند واورا شخصت چند بُعدی ميشمرد ند اماعده د يگرباد رنظر داشت خصوصيات روانی وكركترسرسپرده گی عبدالرحمن خان به انگليس ،اظهارميداشتند برای آزمايش ، قند هار تخليه شود اگر حركتی ازسوی روس برای اشغال هرات وياقندهار بملاحظه برسد قند هار مجد داً اشغال گرد د ۰ سرانجام كابينه انگليس فيصله كرد ه بود :بعد ازاين ازمداخلات د رامور افغانستان خود داری شود ۰باافغانها خصومت ورزی كاهش يابد ،افغانها بيشتر تشويق شوند تاروحيه ضد روس د رآنها ايجاد وتقويت بيابد كه افغانها بر عليه روس به مقا ومت آغاز نمايند ۰د رآن زمان كه انگليس بحيث استعمار گر د شمن آزادی واستقلال مرد مان افغاستاوجهان محسوب ميگرديد باوجود تبليغات رنگارنگ انگليس وجنگ عبدالرحمن خان د رپنجده با روسها كه به مقصد ايجاد روحيه ضد روس طبق پلان انگليس صورت گرفته بود ، انگلِيسها ونماينده مخفی شان عبدالرحمن خان به اهداف خود دست نيافتند امااين خواست آنها د رنتيجه فعاليت گسترده برعليه كمونيزم روسيه كه ازسالهای ۱۹۶۰ ميلادی د رآستانه بوجود آمدن سازمانهای سياسی رنگارنگ د رافغانستان كه حد اكثر شان طبق پلان ايجاد روحيه ضد روس د رنهاد مردم افغانستان كه اين بار ازجانب سواك شبكه استخبارات شاه ايران و آی اس آی شبكه استخبا رات پاكستان سازماندهی ميگرد يد آغاز شده بود كه د رسال ۱۹۸۰ د رمقابل روسها ياشوروی وقت به حمايت مالی ونظامی امريكا وانگليس ومتحد ين مسلمان ونامسلمان ضد باروس ها به يك مقاومت قوی تبد يل گرد يده بنام حفظ آزادی تخمين يك ونيم ميليون نفرافغانستانی جان باختند اماقدرت طلبان حريص نه تنهاخود بحيث غلامان حلقه بگوش استعمارگران مد رن قرار گرفتند بلكه بی شرمانه بنام احيای دموكراسی د رافغانستان ، آزادی كشور رانيز زير سوال برد ند وزنجير اسارت رابه دست وپای مردم افغانستان انداختند ۰اكنون يگانه آرزوی مردم افغانستان ازپارالمان كشوراست تا د رپاره كرد ن زنجيرهای اسارت بارپكه به دست وپای شان افتاده است همت بگمارند ۰ ( والسلام )مؤخذ ها: حقيقت التواريخ تاليف علامه عبدالحق مجددی يكی ازروحانيون افغانستان ۰ افغانستان د رمسير تاريخ تاليف ميرغلام محمد غبارمؤرخ مشهور افغانستان ۰ بازی بزرگ سرويسهای استخباراتی د رآسيا، ايران وآسيای ميانه ، تاليف پيترهوپ كيرك ترجمه محمد اسحق توخی رئيس دفترواسناد رياست جمهوری دوكتور نجيب الله ۰ طالبان ،اسلام ،نفت وبازی بزرگ نو د رآسيای ميانه ، تاليف احمد رشيد۰ ترجمه عبدالودود ظفری۰ فرآورده های مطالعات وياد داشت های مربوط به آرشيف شخصی نويسند هُ اين مقال ۰
تارپخ نکارش : ۱۷/ ۱۱/ ۲۰۰۵ مپلادی